Język słoweński, którym posługuje się około 2,4 milionów osób, będący językiem urzędowym niewielkiej, piętnaście razy mniejszej od Polski Słowenii, uważany jest za najbogatszy w dialekty język słowiański. Występuje w nim 7 dialektów głównych (karynckie, przymorskie, rowtarskie, goreńskie, doleńskie, styryjskie i panońskie), wśród których wyróżnić można aż 46 różnych narzeczy. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest z jednej strony ukształtowanie terenu, którego charakterystyczną cechą są liczne doliny górskie i rozległe lasy, które w przeszłości utrudniały kontakty między poszczególnymi społecznościami, a z drugiej strony zasiedlanie terytorium Słowenii przez osadników posługujących się różnymi językami. Zależnie od tego z jakiego rejonu Europy przybywali, nowi mieszkańcy Słowenii mówili w językach germańskich, ugrofińskich, romańskich, albo słowiańskich. Kontaktując się ze sobą, tworzyli niepowtarzalne mieszanki języków, które ostatecznie przeistoczyły się w dzisiejsze dialekty języka słoweńskiego. Pomimo tego, że dialekty te bardzo różnią się od siebie pod względem wymowy i akcentu, użytkownicy poszczególnych dialektów bez problemu mogą się ze sobą porozumieć. Standardowy język słoweński jest używany przede wszystkim w wystąpieniach publicznych i przy uroczystych, oficjalnych okazjach.
Obecnie słoweńskim posługuje się około 2,4 mln osób, z czego większość stanowią mieszkańcy Słowenii, a także przygranicznych terenów w Austrii i we Włoszech.
Język słoweński wyróżnia się strukturami gramatycznymi, które są charakterystyczne tylko dla tego słowiańskiego języka. Tak jest na przykład ze słoweńską liczbą podwójną, która występuje oprócz liczby pojedynczej i mnogiej. Z liczbą podwójną mieliśmy też do czynienia z dawnym języku polskim, jednak później, wraz z rozwojem języka, struktura ta w naszym języku zanikła, zostawiając po sobie jedynie ślady. W języku słoweńskim liczba podwójna wciąż występuje i stosuje się ją do odmiany prawie wszystkich kategorii gramatycznych – rzeczowników, przymiotników, zaimków, a także czasowników.
Inną cechą sprawiającą, że język słoweński jest uważany za skomplikowany język trudny do opanowania, jest akcent. Mamy tu bowiem do czynienia z ruchomym akcentem, który może padać na dowolną sylabę, przy czym miejsce akcentu może zmieniać znaczenie wyrazu. Akcent wyrazowy jest w języku słoweńskim swobodny, ruchomy i ma charakter dynamiczny. W niektórych dialektach występuje również akcent melodyczny (toniczny). Zarówno w dialektach z akcentem dynamicznym, jak i z tonicznym, akcentowane sylaby mogą być długie i krótkie. Dodatkową komplikację stanowi fakt, że akcent nie jest w słoweńskiej ortografii zaznaczany, stąd znaczenia danego wyrazu można się domyślić najczęściej jedynie z kontekstu.
W słoweńskim występuje także zjawisko redukcji nieakcentowanych samogłosek.
Wszystko to sprawia, że język ten jest zaliczany do grupy najtrudniejszych do opanowania języków europejskich, choć nam, Polakom, przyswojenie przynajmniej jego podstaw nie powinno przysparzać aż takich problemów jak choćby użytkownikom języków germańskich. Mimo wszystko bowiem język słoweński wydaje się nam dość „swojski” w brzmieniu, a jego gramatyka jest w dużej mierze zbieżna z gramatyką innych języków słowiańskich.
Języki europejskie cechuje ogromna różnorodność, zarówno pod względem leksykalnym, fonologicznym, jak również stosowanych w nich struktur gramatycznych. A oto kilka z ciekawych właściwości, jakimi wyróżniają się niektóre z języków naszego kontynentu.
Liczba podwójna
Przywykliśmy do występowania wydającego nam się logicznego podziału na liczbę pojedynczą i mnogą, tymczasem niektóre języki charakteryzuje występowanie dodatkowej liczby podwójnej.
Przykładem takiego języka jest język słoweński, będący jedynym współczesnym językiem słowiańskim w którym zachowała się liczba podwójna, a także język litewski z grupy języków bałtyckich.
Liczba podwójna służy wyrażaniu „podwójności” i posiada własne formy gramatyczne, różniące się od form liczby pojedynczej czy mnogiej. Liczbę podwójną miał język praindoeuropejski, jednak większość wywodzących się z niego języków indoeuropejskich utraciła ją. Tak stało się również w języku polskim, w którym liczba podwójna zaczęła od XV wieku zanikać, a obecnie zachowały się jedynie jej ślady – liczbę podwójną zachowały niektóre rzeczowniki oznaczające części ciała człowieka (np. forma liczby podwójnej: (w) ręku, dziś używane jako miejscownik liczby pojedynczej, ręce, dziś mianownik l.mn., rękoma, narzędnik l.mn.
Supinum
To forma czasownika występująca w stosunkowo niewielu językach, która wyraża pewną celowość, zwykle w połączeniu z czasownikami ruchu. Konstrukcja supinum w językach słowiańskich została utracona, poza nielicznymi wyjątkami. W języku polskim w podobnej konstrukcji celowej używa się bezokolicznika: przyjechałem (przybyłem, przyszedłem itp.) na wieś odpocząć, tzn. „aby odpocząć, dla odpoczynku, w celu odpoczynku, na odpoczynek”.
Wśród języków germańskich supinum zachowało się w języku szwedzkim. Służy ono przede wszystkim do tworzenia czasów przeszłych perfekt i pluskvamperfekt razem z posiłkowym har albo hade. Pozostałe języki z tej grupy używają w tym celu imiesłowu czasu przeszłego.
Futurum Preteritum
Futurum Preteritum to czas przyszły w przeszłości. Występuje on głównie w zdaniach podrzędnych i określa czynności przyszłe w stosunku do momentu przeszłego. Określana tym czasem czynność może być rzeczywista bądź nierzeczywista, jej zaistnienie nie jest warunkiem zastosowania czasu, nie jest również ważne, czy czynność miała się odbyć przed czy po chwili obecnej. Futurum Preteritum występuje między innym w języku szwedzkim oraz norweskim.
Aglutacyjność
To stosowanie różnego rodzaju afiksów, które określają funkcję składniową wyrazu w wypowiedzeniu (zamiast końcówek fleksyjnych). Od końcówek fleksyjnych afiksy odróżnia luźniejszy związek z rdzeniem wyrazu oraz ich częsta jednofunkcyjność – zazwyczaj określają one tylko jedną kategorię gramatyczną, co niesie za sobą konieczność jednoczesnego dodawania do wyrazu wielu afiksów.
Spośród języków europejskich do języków aglutacyjnych należy język węgierski, fiński, estoński i turecki. Aglutynacyjność pełni w tych językach często również funkcję słowotwórczą – umożliwia przekazywanie rozbudowanych treści za pomocą ciągu połączonych ze sobą morfemów.
Wymiana stóp
To zjawisko morfologiczne występujące w niektórych językach polegające na zmianie ilościowej lub jakościowej spółgłosek wewnątrz morfemu, spowodowanej kontekstem zewnętrznym – wpływem otoczenia fonetycznego. Zjawisko wymiany stóp występuje w niektórych językach ugrofińskich, a najbardziej rozpoznawalne jest w języku fińskim. Ogólna zasada stosowania stopy opiera się na kontekście fonetycznym. Jeśli sylaba jest otwarta, czyli kończy się samogłoską (np. katu „ulica”), wówczas używa się stopy mocnej, przy zamkniętej sylabie spółgłoska występuje w formie słabej (kadun). Z powodu zmian historycznych i ewolucji języka mówionego istnieją rozmaite nieregularności w procesie wymiany stóp, np. przed długą samogłoską spółgłoska występuje na stopie mocnej, nawet jeśli sylaba jest zamknięta (np. katuun „do ulicy, w ulicę”).
Spodobał ci się ten wpis? Może zajrzysz do pozostałych?
Obchodzony w dniu 23 kwietnia, uznawanym za dzień narodzin i śmierci Williama Shakespeare’a najsłynniejszego angielskiego poety i dramaturga, Światowy Dzień Języka Angielskiego to święto organizowane w celu uczczenia historii i bogactwa kultury anglojęzycznej.
Święto to jest obchodzone w ramach dni języków w ONZ. Zgodnie z uchwałą ONZ jest to dzień poświęcony jednemu z sześciu oficjalnych języków tej organizacji – językowi angielskiemu, a jego założeniem jest propagowanie języka angielskiego oraz podkreślanie jego wpływu na światową gospodarkę, kulturę i współczesne społeczeństwa.
Choć pod względem liczby użytkowników język angielski plasuje się dopiero na trzecim miejscu, po języku chińskim i hiszpańskim, wydaje się, że to właśnie język angielski jest najpopularniejszym językiem świata. Z pewnością jest jednym z najbardziej wpływowych języków – posługują się nim politycy, dyplomaci, jest językiem powszechnie stosowanym w gospodarce międzynarodowej, w trakcie oficjalnych spotkań i konferencji międzynarodowych, wywiera również ogromny wpływ na kształtowanie się wielu innych języków, będąc dla nich źródłem licznych zapożyczeń.
We współczesnym świecie, według rozmaitych szacunków językiem angielskim jako ojczystym posługuje się aż 500 milionów ludzi. Jest on używany w Wielkiej Brytanii i jej terytoriach zależnych, Irlandii, w USA, Kanadzie, RPA, Australii i,Nowej Zelandii. Angielski jest również językiem urzędowym w kilkudziesięciu krajach na wszystkich kontynentach.
Międzynarodowy Dzień Języka Greckiego obchodzony 9 lutego został ustanowiony w 2017 roku, a jego celem było podkreślenie wkładu języka greckiego w naukę, kulturę i literaturę świata. Dzień 9 lutego to również dzień pamięci poety Dionisiosa Solomosa, twórcy poematu „Hymn do wolności”, który w 1864 stał się greckim hymnem narodowym.
Solomos jest uznawany za greckiego poetę narodowego, nie tylko dlatego, że jest autorem słów hymnu greckiego, ale głównie z tego powodu, że jako pierwszy włączył do nowogreckiej literatury tradycje ludowej pieśni oraz dorobek renesansowej literatury kreteńskiej. Ponadto, Solomos w swojej twórczości konsekwentnie stosował grecki język mówiony, nadając kształt współczesnemu językowi greckiemu.
W Polsce, tradycje obchodzenia międzynarodowego dnia języka greckiego stara się upowszechniać między innymi stowarzyszenie Greków Pomorza Zachodniego w Polsce „ELLAS PAREA”
Język farerski jest językiem germańskim wywodzący się z grupy języków skandynawskich. Posługuje się nim około 48 tysięcy mieszkańców Wysp Owczych i około 25 tysięcy mieszkańców Danii.
Pochodzenie języka farerskiego przypisuje się językowi staronorweskiemu, który był używany przez Wikingów. W 1854 roku nastąpiły pierwsze próby standaryzacji gramatyki farerskiej, które okazały się fiaskiem. Twórcom zarzucono zbyt wiele odniesień do zasad języka staronorweskiego, które były bardzo archaiczne, a sama pisownia bardzo odbiegała od formy mówionej co sprawiało wiele kłopotów. Kolejnej próby standaryzacji języka farerskiego podjął się lingwista Jákup Jakobsen, niestety również i w tym przypadku, stworzona przez niego ortografia nigdy się nie przyjęła. Ostatecznie Farerowie po dzień dzisiejszy stosują się zasady gramatyki, których twórcami byli lingwiście Hammershaimb i Sigurðssonoper. Alfabet farerski jest jedynym w swoim rodzaju, składa się z 28 liter i zaczyna się od A i kończy na Ø.
Na Wyspach Owczych, od 1906 roku, język farerski był traktowany na równi z językiem duńskim, a od 1939 roku jest jednym z języków nauczanych w szkołach. W 1948 zyskał status języka urzędowego i jest nim do dnia dzisiejszego.
Obecnie o zachowanie poprawności i trwałości języka odpowiedzialne jest Farerskie Towarzystwo Naukowe (Føroya Fróðskaparfélag), a także Farerska Akademia Nauk.
Farerski jest mało popularnym językiem, a jego nauka sprawia duże kłopoty ze względu na mały dostęp do jakichkolwiek materiałów dydaktycznych. Posłuchajmy jednak przynajmniej piosenki słynnego farerskiego zespołu, dzięki której możemy zaznajomić się z brzmieniem tego tak mało znanego, choć europejskiego języka.
27 listopada rozpoczęty został Tydzień Kultury Fińskiej we Wrocławiu, zainaugurowany przez prezydenta Wrocławia Rafała Dutkiewicza i ambasadora Finlandii w Polsce panią Hannę Lehtinen.
Tydzień Kultury Fińskiej zorganizowano w związku z obchodami 100. rocznicy niepodległości Finlandii, a inicjatorami wydarzeń składających się na jego obchody była Ambasada Finlandii w Warszawie oraz Małgorzata Węgrzyn-Wysocka Konsul Honorowy Republiki Finlandii w Polsce.
W trakcie Tygodnia Kultury Fińskiej zorganizowano cały szereg wydarzeń związanych z Finlandią oraz fińską kulturą i językiem. Między innymi można było obejrzeć wystawę z okazji 100. rocznicy Niepodległości Finlandii i 150. rocznicy urodzin marszałka Gustafa Mannerheima – bohatera narodowego Finlandii, który stał na czele fińskiego ruchu niepodległościowego w czasie I wojny światowej i doprowadził do wyzwolenia swojego kraju spod władzy Rosji. Na wystawie pokazano mniej znany okres życia marszałka, którym był ponad siedmioletni pobyt w Polsce.
Obchodom Tygodnia Kultury Fińskiej towarzyszyły również inne wydarzenia. W restauracji HINT Food & Drinks przy ulicy Pawła Włodkowica można było spróbować potraw kuchni fińskiej, a w kinie Nowe Horyzonty zapoznać się interesującą fińską kinematografią. Obchody Tygodnia Kultury Fińskiej, 6 grudnia zakończyło pojawienie się św. Mikołaja na wrocławskim rynku.
Szacuje się, że do czasów współczesnych z językowej mapy świata zniknęło już 230 języków, które w różnych okresach były używane w rozmaitych zakątkach świata. Na świecie pozostaje jeszcze około 6,5 tysiąca, spośród których około 3 tysięcy języków jest określanych przez badaczy jako języki zagrożone wyginięciem, które mogą całkowicie zniknąć z użycia już około roku 2100.
Według ostatnich badań, około 96 procent języków będących w użyciu aktualnie na świecie, jest używanych przez zaledwie 3 procent ludzi. Na liście zagrożonych języków nie brakuje takich, którymi posługują się bardzo małe społeczności, a czasami nawet grupki zaledwie kilkudziesięciu osób. „BBC“ podało nawet, że na świecie występuje język, którym posługuje się tylko jedna osoba – język kusunda w Nepalu, którym mówi tylko 75-letnia GyaniMaiyi Sen, członkini plemienia, liczącego sobie zaledwie 100 osób. Spośród członków tego plemienia tylko ona pamięta jeszcze ten język ich przodków.
Zjawisko wymierania języków jest bardzo powszechne w Australii i dotyczy stopniowego zaniku narzeczy miejscowej ludności aborygeńskiej. Gwałtownie wymierają również języki rdzennej ludności Afryki równikowej i Amazonii oraz języki, którymi posługują się mieszkańcy zachodniego wybrzeża Ameryki Północnej. Szacuje się, że co dwa tygodnie na naszej planecie wymiera jeden język wraz z najstarszymi mieszkańcami, którzy byli jego użytkownikami.
Sam proces zaniku języka przebiegać może bardzo różnorodnie. W przeszłości zdarzało się, że języki wymierały gwałtownie, na przykład w wyniku wojen, przekształceń politycznych albo katastrof przyrodniczych. Zwykle jednak zjawisko wymierania języka jest procesem stopniowym. Zazwyczaj język umiera, gdyż coraz częściej jest zastępowany innym językiem. Przyczyn tego zjawiska upatruje się w globalizacji, zmianach społecznych, a także migracji ludności z obszarów wiejskich do miast. W Europie wymarły już między innymi takie języki jak: dalmatyński (Chorwacja), kapadocki (Turcja), karelski (Rosja), czy słowiński (Polska). Języki krytycznie zagrożone to: cakoński, kapadocki (Grecja), karaimski (Ukraina), manx, kornijski (Wielka Brytania) i liwski (Łotwa). Do listy tej dołączył też ostatnio języki białoruski, którym – wskutek propagowania języka rosyjskiego w mediach, edukacji i wszelkich formach życia publicznego – posługuje się coraz mniejsza liczba Białorusinów.
Przyczyny wymierania języków
Zjawisko wymierania języków nie dotyczy jednak wcale wyłącznie izolowanych i niewielkich społeczności zamieszkujących Afrykę, Azję czy Australię, ale jest też obecne wśród licznych mniejszości autochtonicznych zamieszkujących wysoko rozwinięte państwa Europy. Jest to między innymi skutkiem obowiązkowego systemu edukacji dla dzieci, w którym nauka języków zajmuje ważne miejsce, coraz częstszych migracji zarobkowych, czy wreszcie niezwykle dynamicznego rozwoju mediów społecznościowych, dzięki którym grupy dotąd odrębne językowo i kulturowo zaczęły poznawać i przyswajać język większości.
Wybór języka jest często odpowiedzią na zjawiska występujące na rynku. Ludzie wybierają ten język, który w dalszej perspektywie będzie dla nich korzystniejszy. Języki mniejszości zanikają, będąc wypierane przez bardziej prestiżowe. Dzieje się tak na ogół, gdy użytkownicy mniejszościowego języka dochodzą do wniosku, że nie pomaga on im w polepszeniu ich sytuacji społeczno-ekonomicznej, zawodowej czy w uzyskaniu awansu społecznego. Przykładowo, w Singapurze zaprzestaje się używania w domu języków azjatyckich, przechodząc na angielski, ponieważ jego rynkowa wartość przeważa w rachunku korzyści dla dzieci. Podobnie było w przypadku Irlandczyków, którzy w XIX wieku zaczęli masowo przechodzić na język angielski. Język gaelicki, czyli rodzimy język Irlandczyków, zaczął być bowiem utożsamiany z zacofaniem, wiejskim sposobem życia, izolacją i ubóstwem, angielski zaś uosabiał jedno z najpotężniejszych mocarstw świata. Świadomość wartości języka gaelickiego, sięgającego 2500 lat wstecz dotarła do władz dopiero po zakończeniu I wojny światowej. Dziś obowiązująca w Irlandii konstytucja uznaje irlandzki jako pierwszy język urzędowy, umieszczając angielski na drugim miejscu. Niestety, w rzeczywistości język gaelicki jest używanym przez zdecydowaną mniejszość. Obecnie językiem gaelickim posługuje się zaledwie 40 tysięcy osób i są to w przeważającej mierze osoby starsze. Podobnie jest w Bretanii, północno-zachodnim regionie Francji, gdzie zachowała się niewielka populacja do dziś posługująca się tym jedynym językiem celtyckim w kontynentalnej części Europy. Język bretoński, który według listy UNESCO również należy do grupy języków poważnie zagrożonych wyginięciem, jest językiem którego znajomość deklaruje zaledwie 6% Bretończyków w wieku 40 lat oraz tylko 1% osób do 20 roku życia. Bretończycy próbują walczyć o swoją odrębność kulturową, podejmując się wielu działań mających na celu zachowanie języka, może się jednak okazać, że na ratunek jest już za późno…
Na świecie występuje też ciągle problem rdzennych społeczności, które stały się mniejszością na własnym terytorium ze względu na napływ dominującej grupy. Tego rodzaju marginalizacja jest szczególnie wyraźna na przykład w społeczności San w Afryce Południowej, Ajnu w Japonii czy Indian w Kalifornii.
Na zachodnim wybrzeżu USA w Kalifornii, w czasach tzw. „gorączki złota”, przypadającej na 1850 rok, istniało aż około stu języków autochtonicznych. Do dzisiaj przetrwało ich tam zaledwie 50. Podstawowym językiem komunikacji dla Indian jest język angielski, a tylko ok. 28% ludności rdzennej posługuje się językami ojczystymi. Przyczyną tej sytuacji było wyginięcie wielu plemion. Ponadto, pod koniec XIX w. rząd Stanów Zjednoczonych objął indiańskie dzieci systemem przymusowego szkolnictwa. Dzieci uczyły się w szkołach z internatami, które znajdowały się daleko od rodzinnych rezerwatów. Nauka w szkołach odbywała się po angielsku i obowiązywał zakaz posługiwania się rodzimymi językami.
Najlepiej zachowanymi tubylczymi językami posługują się Indianie z południowego zachodu. Należą do nich Nawahowie, Hopi i Pueblo, wśród których zdecydowana większość nadal pielęgnuje rodzimą mowę, a także Apacze, spośród których aż 40% posługuje się swoim rodzimym językiem. Na taką sytuację mogła wpłynąć ich liczebność, a także polityka rządów Stanów Zjednoczonych. Nawahowie są największym indiańskim plemieniem Ameryki Północnej. Liczą blisko 300 tysięcy osób, a ich językiem posługuje się ponad 100 tysięcy członków (przeważnie na terenie Arizony, Nowego Meksyku, Utah i Kolorado). Język nawaho znalazł szczególne zastosowanie w czasie II wojny światowej, kiedy językiem tym zaczęło się posługiwać amerykańskie wojsko. Za jego pomocą, przy zaangażowaniu Indian, przekazywano zaszyfrowane informacje, które były niezrozumiałe dla wroga.
Przykładem wymierania języka z powodów politycznych może być język tybetański. Po proklamowaniu Chińskiej Republiki Ludowej w 1949 roku Tybet znalazł się w strefie jej wpływów jako region autonomiczny. Władze chińskie dążyły do ograniczenia oddziaływania politycznych i społecznych więzi Tybetańczyków, jednym z narzędzi do tego tego było odbieranie ziemi chłopom, niszczenie klasztorów i świątyń. W wyniku powstania i antychińskich protestów wiele osób zginęło, tysiące zostało uwięzionych i poddanych torturom, a około 80 tysięcy osób wyemigrowało. Choć tybetański wciąż jest nauczany w pierwszych klasach szkoły podstawowej, to w przeważającej liczbie szkół średnich, a także w szkołach wyższych zajęcia prowadzone są tylko w języku chińskim. W ten sposób chińskie władze utrudniają naukę rodzimego języka oraz przyczyniają się do niskiego poziomu wykształcenia Tybetańczyków. Obecnie Tybet jest zamieszkiwany przez około 6 mln Tybetańczyków i około 7,5 mln Chińczyków. Język chiński obejmuje wszystkie dziedziny życia, stąd coraz więcej Tybetańczyków podejmuje próby ratowania swojego języka. Najistotniejszą rolę w ratowaniu języka odgrywają mnisi, studenci oraz aktywiści z organizacji pozarządowych z całego świata. Prężnie działa emigracja tybetańska w Indiach, gdzie utworzono szkoły, klasztory i uniwersytety, na którym używa się języka tybetańskiego.
W celu wprowadzenia rozwiązań mających na celu umożliwienie przetrwania języków wymierających powołano organizację LiveAndTell. Jej członkowie mogą uczyć się ginących języków i dbać o ich zachowanie. Ratowania ginących języków podjęła się również firma Google, która otworzyła w tym celu specjalny serwis EndangeredLanguages Project. Można w nim wyszukiwać i udostępniać materiały audio i wideo nagrane w językach ogłoszonych jako języki zagrożone wyginięciem. Według tego serwisu, wymarciem zagrożone są również dwa języki używane w Polsce – śląski oraz kaszubski.
Próba podjęcia oceny trudności poszczególnych języków może wydawać się dość karkołomna. Wiadomo bowiem, że łatwiej nam nauczyć się języków podobnych do naszego języka ojczystego, tworzenie zatem rankingów trudnych czy łatwych języków zawsze będzie obarczone piętnem osoby, która je sporządza.
Przedstawiony poniżej ranking został przygotowany przez anglojęzycznych badaczy, co tłumaczy fakt, że nie znajdziemy w nim języka angielskiego oraz, że podane w rankingu języki ocenione zostały przez pryzmat wcześniejszej znajomości języka angielskiego.
Miejsce 1: HISZPAŃSKI
Oprócz tego, że język hiszpański jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych języków i najbardziej popularnych na świecie, jest także łatwy w nauce. Hiszpańskim posługuje się około 329 milionów osób. Mówi się, że język ten sam wpada do głowy. Nie znając konkretnych słów, można odgadnąć ich znaczenie. To wszystko przez podobieństwo hiszpańskiego do łaciny, (a co za tym idzie, także do angielskiego).
Spójrzmy na przykładowe słowa, które w brzmieniu znaczą dokładnie to samo co w języku angielskim
el volcán
el cóndor
la estrategia
el carnaval
la palmera
la industria
la anécdota
el ídolo
Na kształt języka hiszpańskiego wpłynął język arabski i łacina. Wymawia się go tak jak się pisze z niewielkimi wyjątkami, w porównaniu do innych języków romańskich.
Miejsce 2. FRANCUSKI
Francuski to ojczysty język 100 milionów ludzi, w 28 krajach jest językiem urzędowym. Usłyszysz go niemal na każdym kontynencie, co znaczy, że w języku tym można się porozumieć w bardzo wielu zakątkach świata. Francuski należy do romańskiej rodziny językowej, dla osób mówiących po angielsku, słownictwo będzie brzmiało znajomo. Językoznawcy są zdania, że angielski i francuski mają ze sobą bardzo dużo wspólnego. Aż jedna trzecia słów w angielskim pochodzi z francuskiego. Podobnie jak to miało miejsce w języku hiszpańskim, język francuski ma bardzo wiele zapożyczeń z angielskiego, a oto przykłady niektórych z nich :
(fr.) Éminencegrise> (ang.) gray eminence
(fr.) Nouvelle Vague > (ang.) New Wave
(fr.) point de vue> (ang.) point of view
(fr.) tiers monde > (ang.) Third World
(fr.) VieilleGarde> (ang.) Old Guard
(fr.) malice prepense> (ang.) malice aforethought
(fr.) Marché aux puces> (ang.) flea market
Miejsce 3. WŁOSKI
Podobnie, jak w przypadku dwóch poprzednich języków, język włoski jest prosty do opanowania na początku nauki, gdyż jest bardzo melodyjny i niejako sam wpada w ucho, jednak problem pojawia się na zaawansowanym etapie nauki. Jest to jeden z najbardziej melodyjnych języków świata. Po włosku nawet słowo „nietoperz” brzmi uroczo i dźwięcznie – pipistrello. Można pokusić się nawet o stwierdzenie, że włoska mowa przypomina śpiew. Językiem włoskiem posługuje się około 125 milionów ludzi na świecie.
Posłuchaj jak brzmi język włoski:
Miejsce 4. NIEMIECKI
Po niemiecku mówi się nie tylko w Niemczech, ale również w Austrii, Szwajcarii, Liechtensteinie oraz Belgii. Mimo dość powszechnej opinii, że niemiecki jest trudny i trudna jest jego wymowa, osobom, które już zaznajomiły się z językiem angielskim nauka niemieckiego nie powinna przysporzyć większych trudności. Co więcej, opracowanych zostało wiele metod nauki języka niemieckiego dla użytkowników właśnie języka angielskiego.
Przykładowy filmik na ten temat:
Miejsce 5. SZWEDZKI
Umieszczenie języka szwedzkiego na piątym miejscu w rankingu z pewnością wielu zdziwi. Osobom znającym już na przykład język niemiecki czy angielski, przyswojenie szwedzkiego nie powinno jednak przysporzyć większych problemów. Korzyści z nauki tego języka jest zaś bardzo wiele, oto niektóre z nich:
szwedzki jest ciekawym językiem. Ma nietypowe, trochę melodyjne brzmienie;
szwedzki ma relatywnie przejrzystą i nieskomplikowaną gramatykę;
jak na język mniej popularny, jego nauka nie stanowi wielkiego wyzwania, jest sporo materiałów i łatwo dotrzeć do dużej ilości naturalnych źródeł tego języka. Jest najłatwiej dostępny ze wszystkich języków skandynawskich;
jak każdy język obcy, jego nauka, w skrócie, rozwija umysł. To jest nie do przecenienia i korzyści z tego można odczuć na różnych płaszczyznach;
szwedzki, mimo że nie ma takiego zasięgu jak angielski czy hiszpański, ma się całkiem dobrze. W Szwecji jest co zobaczyć, jest kogo poznać i o ile do podstawowej turystycznej komunikacji wystarczy znać angielski, to jednak żeby poznać Szwecję, trzeba poznać język szwedzki;
dobra znajomość szwedzkiego to tylko krok do poznania języka duńskiego i norweskiego
Językiem chińskim posługuje się najwięcej ludzi na świecie – 1,3 mld. Coraz częściej słyszy się, że język ten – uważany za jeden z najstarszych języków świata – może być formą inwestycji w przyszłość. Filologia chińska z roku na rok cieszy się coraz większą popularnością, niestety jednak nawet największe polskie uczelnie takie jak na przykład Uniwersytet Warszawski czy Uniwersytet Jagielloński rocznie przyjmują na ten kierunek zaledwie około 20 osób. Sinologię można jeszcze studiować na mniejszych uczelniach, w tym na uczelniach niepublicznych. W ostatnim czasie również wiele prywatnych szkół językowych uruchomiło kursy chińskiego, tak więc możliwości nauki tego języka jest dość sporo.
Nauka chińskiego wymaga sporego zaangażowania i samozaparcia. To coś zupełnie innego niż na przykład nauka języka angielskiego czy niemieckiego. Wprawdzie sama gramatyka chińska nie jest zbyt skomplikowana, ale podstawową trudnością dla Polaków jest chińskie pismo składające się aż z około 50 tysięcy znaków. Oczywiście nie wszystkie trzeba od razu poznać. Uważa się, że do opanowania języka chińskiego w stopniu umożliwiającym komunikowanie się i czytanie codziennej prasy, prostych komunikatów itp. wystarczy opanowanie około 2 tysięcy znaków. Do nauczenia się biegłego czytania tekstów również bardziej skomplikowanych, niezbędne jest poznanie około 4 tysięcy znaków. Pocieszające może być, że ponoć nawet sami Chińczycy nie znają wszystkich znaków, to tak jak żaden Polak nie zna absolutnie wszystkich słów w języku polskim. Naukę chińskich znaków ułatwia fakt, że cechują się one pewną powtarzalnością i poznawanie kolejnych jest możliwe po pewnym czasie na zasadzie skojarzeń i analogii ze znakami poznanymi wcześniej. W piśmie chińskim jednak wszystko ma znaczenie, każda kreseczka i najmniejszy symbol w obrębie znaku. Samo pisanie znaku również rządzi się pewnymi prawami, które należy poznać. Ucząc się chińskiego należy zatem niewątpliwie wyróżniać się spostrzegawczością, dokładnością i systematycznością. Tylko przy udziale tych cech możliwe będzie nauczenie się tego trudnego języka.
Znajomość chińskiego może bardzo przydać się w życiu i w pracy. Obecnie duża część pracodawców w rozmaitych branżach poszukuje specjalistów znających właśnie język chiński. Niekoniecznie musi to być od razu znajomość na poziomie ukończonej filologii chińskiej, ale taka, która umożliwi nawiązywanie kontaktów biznesowych, realizację zamówień czy poszukiwanie dostawców lub klientów na rynku chińskim.
Z uwagi na to, w ostatnim czasie również coraz więcej rodziców zapisuje swoje dzieci na zajęcia nauki chińskiego, mając nadzieję, że znajomość tego języka umożliwi im w przyszłości lepszą pozycję na rynku pracy. Tę swoistą „modę” widać przede wszystkim w większych polskich miastach, gdzie oprócz możliwości podjęcia nauki w prywatnych szkołach językowych, dzieci mogą uczyć się chińskiego już w przedszkolach. Z pewnością daje im to już na starcie przewagę w stosunku do osób rozpoczynających naukę dopiero jako dorośli. Dzieci łatwiej przyswajają język kompletnie inny od naszego, a poprzez osłuchiwanie się, powtarzanie słów i zabawę są w stanie opanować nawet tak trudne niuanse języka jak tony.
Niezaprzeczalne jest, że kontynuując naukę chińskiego w okresie szkolnym i na studiach przełoży się to na ich pozycję na rynku pracy. Już dzisiaj bowiem znajomość tego języka jest atutem nie do przebicia i będzie takim jeszcze zapewne przez wiele lat.
Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Jedni twierdzą, że jest ich około 3000, inni podają liczbę 5000-6000. Wydawać by się mogło, że każdy kraj ma swój jedyny język urzędowy i na tym kończy się lista języków występujących na świecie. Nie jest to jednak oczywiście prawdą. A.F. Majewicz w swojej książce Języki świata i ich klasyfikowanie wyodrębnił 5674 języków. Z kolei T. Milewski w książce Językoznawstwo wymienia tylko 2500 języków.
Problemy z oszacowaniem liczby języków wynikają między innymi z tego, że na świecie wciąż trwają spory, czy dany etnolekt jest językiem czy dialektem. Do takiej sytuacji dochodzi na przykład w Chinach, Indiach czy w krajach zamieszkałych przez liczne plemiona, tam gdzie powierzchnia państwa jest na tyle duża, aby w każdej jego części mieszkańcy mogli porozumiewać się w innym języku. Tak znaczna różnorodność w liczbie podawanych języków wynika też z tego, iż nie wszyscy obejmują statystyką języki sztuczne (np. esperanto) i języki martwe lub języki wymierające (np. sanskryt lub łacinę). Szacuje się, że do 2100 roku wymrze ponad połowa obecnie używanych języków na świecie dlatego, że są używane przez bardzo małą liczbę użytkowników.
Języki świata są tak różne jak niepowtarzalny jest każdy człowiek, ale tak jak wśród ludzi, również wśród języków można wyodrębnić poszczególne rodziny. Istnieje też wiele języków dotąd niesklasyfikowanych, a niewykluczone, że istnieją również takie, które do tej pory nie zostały odkryte.
Najwięcej ludzi na świecie używa języka chińskiego, a ich liczba jest szacowana na około 2 miliardy. Coraz bardziej wzrasta liczba użytkowników języka hindi (450 milionów), hiszpańskim posługuje się około 370 milionów osób, rosyjskim 277 milionów, arabskim 246 milionów, bengalskim 211 milionów, a portugalskim 191 milionów ludzi. Oczywiście językiem o największym zasięgu globalnym jest język angielski.
Współcześni lingwiści przy identyfikowaniu grup językowych, poza wzorami fonologicznymi biorą pod uwagę także inne wskaźniki, jak chociażby stosowanie tonacji dla rozróżnienia znaczenia. Ważnym sposobem klasyfikowania języków jest też szyk wyrazów w zdaniu. I tak np. w angielskim, greckim i suahili podstawowy szyk to podmiot – orzeczenie – określenie („ja – zjadłem-jabłko”), jest to więc język SVO (Subject- Verb- Object). Języki hindi, japoński, i turecki należą do języków SOV („ja- jabłko- zjadłem”), hebrajski, maoryjski i walijski są przykładami języków VSO („ Zjadłem- jabłko-ja”).
Ze względu na pochodzenie języki dzieli się na rodziny tzn. zespoły językowe pochodzące od wspólnego prajęzyka. Oprócz rodzin istnieją ligi językowe, czyli „grupy językowe różnych języków powstałe w wyniku kontaktu geograficznego”, które wykazują wiele cech wspólnych w strukturze gramatycznej. Najbardziej luźnym zespołem języków jest cykl, czyli łańcuch stykających się ze sobą rodzin- na pograniczu powstają wtedy języki lub dialekty mieszane noszące cechy obu sąsiadujących rodzin. Istnieją wreszcie języki izolowane, (jak na przykład język baskijski) nie wykazujące powiązań z żadnym innym językiem.
Do najważniejszych rodzin językowych świata należą: rodzina indoeuropejska (Europa, część Azji, Ameryki Północnej i Południowej, Afryka), afroazjatycka (Afryka, południowo-zachodnia Azja), bantu (Afryka na południe od Sahary), Khoisan (południowa Afryka), kaukaska (Kaukaz), drawidyjska (południowe Indie), austroazjatycka (wschodnie Indie, Indochiny), austronezyjska (Oceania, Indonezja, Madagaskar), papuaska (Nowa Gwinea), chińsko-tybetańska (Azja południowo-wschodnia), uralska ( południowo-wschodnia Europa, zachodnia Syberia), paleoazjatycka zwaną też paleosyberyjską (wschodnia Syberia, Kamczatka, Sachalin), eskimosko-aleucka (obszary Arktyki od Grenlandii po Kamczatkę),atphaskan (zachodnia część Ameryki Północnej), uto-aztecka (Meksyk) i rodzina karibi (Antyle, północna Brazylia).
ugrofińskich, romańskich, albo słowiańskich. Kontaktując się ze sobą, tworzyli niepowtarzalne mieszanki języków, które ostatecznie przeistoczyły się w dzisiejsze dialekty języka słoweńskiego. Pomimo tego, że dialekty te bardzo różnią się od siebie pod względem wymowy i akcentu, użytkownicy poszczególnych dialektów bez problemu mogą się ze sobą porozumieć. Standardowy język słoweński jest używany przede wszystkim w wystąpieniach publicznych i przy uroczystych, oficjalnych okazjach.
