Posted on

Litewska mniejszość narodowa w Polsce

Litewska mniejszość narodowa zamieszkująca ziemie polskie stanowi liczę około 7376 osób , z czego większość zamieszkuje w województwie podlaskim (4867 osób). Oprócz tego odnotowano zamieszkanie przedstawicieli mniejszości litewskiej we wszystkich pozostałych województwach, w tym[4]:

Litwini mają spójną tożsamości i poczucie odrębności, odróżniają się językiem, tradycją historyczna jak również kulturą.  Cechą charakterystyczną Litwin  jest poczucie więzi, co sprzyja wewnętrznej jedności grupy, braku jest  jakichkolwiek sporów.  Najważniejszym czynnikiem łączącym Litwinów jest ich język, na co dzień posługują się dialektem dzukijskim. Ciekawostką jest że w Polsce istnieje gmina dwujęzyczna  polsko- litewska położona w miejscowość Puńsk. Zgodnie z ustawą o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym od 2006 roku język litewski ma status pomocniczy i wszelkie sprawy urzędowe w gminie Puńsk mogą być załatwiane w języku litewskim.

Mniejszości litewska jest podstawowym językiem myślenia i mówienia w sytuacjach rodzinnych. Na co dzień posługują się przede wszystkim dialektem dzukijskim, od‑ miennym od standardowego litewskiego (nauczanego w szkole i dominującego w Republice Litewskiej). Język litewski jest także obecny w sferze publicznej. Jedyną w Polsce dwujęzyczną gminą polsko‑litewską jest Puńsk.

Litewska mniejszość narodowa ma także możliwość nauki litewskiego w szkołach. Na terenie Polski działa aż 19 takich litewsko – polskich placówek. W większości z nich językiem wykładanym na lekcjach  jest litewski. Nauczanie języka i w języku litewskim zorganizowane jest na wszystkich poziomach nauczania

Działalność litewskiej mniejszości narodowej na terenie Polski ma szeroki zasięg i obok różnych instytucji takich jak:

  • Wspólnota Litwinów w Polsce,
  • Stowarzyszenie Litwinów w Polsce,
  • Litewskie Towarzystwo św. Kazimierza,
  • Fundacja im. Biskupa Antanasa Baranauskasa „Dom Litewski w Sejnach”.

Istnieją także litewskie publikacje do których zaliczyć można:

  • „Aušra” – dwutygodnik,
  • „Aušrelé” – miesięcznik dla dzieci,
  • „Šaltinis” – kwartalnik,
  • „Suvalkietis” – kwartalnik.

[1] https://pl.wikipedia.org/wiki/Litwini_w_Polsce

 

Ciekawy był ten artykuł ?  Może zajrzysz do innych  naszych treści:

Kampania promująca używanie języków mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego.

Posted on

Białoruska mniejszość narodowa w Polsce

 

Białorusini to mniejszość narodowa, która w głównej mierze zamieszkuje zamieszkuje południowo-wschodnie tereny województwa podlaskiego. Według Narodowego  spisu powszechnego, przeprowadzonego w 2011  roku,  narodowość białoruską deklarowało 43.880 obywateli. Największą liczebność tej mniejszości została zarejestrowana w powiecie hajnowskim ((39,1 % mieszkańców powiatu) w powiecie bielskim (19,80 %), siemiatyckim (3,46 %), białostockim (3,2 %) i Białymstoku (2,53 %).

Mniejszość białoruska na ziemiach Polski bardzo aktywnie się udziela,  w parlamencie zasiada jeden przedstawiciel mniejszości białoruskiej, od lat funkcjonują różne organizacje, stowarzyszenia a także publikowana jest białoruska praca, która daje poczucie bezpieczeństwa  i pozwala poczuć się : „ jak w domu”.

  • Organizacje mniejszości narodowej w Polsce to:
  • Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci i Młodzieży Uczących się Języka Białoruskiego „AB-BA”,
  • Towarzystwo Kultury Białoruskiej,
  • Stowarzyszenie „Muzeum i Ośrodek Kultury Białoruskiej” w Hajnówce,
  • Białoruskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne,
  • Związek Białoruski w Rzeczypospolitej Polskiej – w skład którego wchodzą, działające autonomicznie: Białoruskie Stowarzyszenie Literackie „Białowieża”, Białoruskie Towarzystwo Historyczne, Stowarzyszenie Dziennikarzy Białoruskich, Rada Programowa Tygodnika „Niwa”, Białoruskie Zrzeszenie Studentów, Towarzystwo „Chatka” z Gdańska,
  • Stowarzyszenie Muzeum Małej Ojczyzny w Studziwodach.

Białorusini zamieszkujący polskie tereny mogą się pochwalić nawet kilkoma tytułami prasowymi:

  • „Termapiły” – rocznik,
  • „Kalendarz Białoruski” – rocznik,
  •   Niwa” – tygodnik,
  • „Czasopis” – miesięcznik,
  • „Bielski Hostineć” – półrocznik,
  •   Annus Albaruthenicus” – rocznik.

Istnieje także radiowa stacja „Białoruskie Radio „Racja”– nadające programy w języku białoruskim.

Oczywiście dla poszerzania wiedzy o swojej kulturze i tradycjach organizowane są liczne imprezy kulturalne, pod przewodnictwem  białoruskiej mniejszości.

  • Festiwal „Piosenka Białoruska”,
  • Festiwal Poezji Śpiewanej i Piosenki Autorskiej „Jesień Bardów”,
  • Festiwal Muzyki Młodej Białorusi „Basowiszcza”,
  • Międzynarodowy Festiwal Kulturalny „Siabrouskaja Biasieda”,
  • Święto Kultury Białoruskiej w Białymstoku,
  • Święto „Kupalle” w Białowieży.

Mniejszość białoruska w Polsce posiada długą historię, a wynika ona z bliskiego sąsiedztwa obu narodów. Wspólne losy historyczne podyktowane czynnikami politycznymi i geograficznymi, a także wzajemne stosunki transgraniczne ludności obu narodowości pokazują, że łączy je relatywna zgoda

Należy stwierdzić, że status mniejszości białoruskiej w Polsce jest raczej wysoki. W opinii Polaków, Białorusini zasługują na szacunek i pełną akceptację.

Inne artykuły :
Kampania promująca używanie języków mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego

Reforma szkół na Białorusi – zapowiedź powstania białoruskojęzycznych klas w szkołach

Posted on

Kampania promująca używanie języków mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego.

Języki mniejszości narodowej wciąż towarzyszą w naszym otoczeniu i niestety ich los jest przesądzony, gdyż coraz mniejszej liczba użytkowników potrafi się niemi posługiwać. Wychodząc naprzeciw temu niebezpieczeństwu, została utworzona kampania mająca na celu aktywizację osób należących do mniejszości narodowych i etnicznych. Celem utworzenia kampanii jest podtrzymywanie tradycji mniejszości narodowej, korzystanie z języka i jego stały rozwój, a także upowszechnianie wiedzy na temat danej grupy kulturowej.
Działania promocyjne kampanii mają na celu udostępnienie większej ilości osób dostępu do informacji na temat praw mniejszości narodowych i etnicznych, a także ich języków ojczystych. Kampania prowadzona jest na terenie całej Polski, poprzez rozprowadzanie broszur i ulotek m.in. do jednostek samorządu terytorialnego, a także placówek oświatowych.
Dalszym etapem kampanii jest utworzenie strony internetowej www.jezyki-mniejszosci.pl, na której każdy użytkownik może znaleźć wiele potrzebnych i istotnych informacji.
Głównymi odbiorcami kampanii są:
• jednostki samorządu terytorialnego,
• licea ogólnokształcące,
• szkoły, w których nauczane są języki mniejszości narodowych i etnicznych oraz język regionalny,
• wojewódzkie kuratoria oświaty,
• placówki doskonalenia nauczycieli,
• organizacje mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności kaszubskiej,
• organizacje pracodawców,
• pełnomocnicy wojewodów oraz marszałków do spraw mniejszości narodowych i etnicznych,
• rodzice dzieci należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym.

Pomimo tak wielu możliwości dostarczania informacji, nie wszystkie mniejszości narodowe w Polsce mogą w różnym stopniu korzystać w przysługujących im praw w zakresie edukacji, jak pokazują realia, z tej możliwości nie skorzystały mniejszości narodowe czeskie i rosyjskie, a także mniejszości etniczne karaimskie, tatarski i romskie, Problem wynika z ich nikłej liczebności, jak również ze specyfikacji danego języka i co najważniejsze z braku kadry nauczycielskiej potrafiącej przekazać rzetelną wiedzę. Jednak jak przekonują nas instytucje państwowe, jeżeli wnioski o objęcie nauczania tych języków zostaną złożone, to organy prowadzące daną placówkę edukacyjną są zobowiązani do zorganizowania takich zajęć.

W Polsce zamieszkują przedstawiciele  mniejszości narodowych takich Państw jak:

Białoruś, Czechy, Litwa,  Niemicy, Rosja, Słowacjia, Ukraina a takze żydzi i ormianie.

 

Zajrzyj do innych naszych artukulów :

Obowiązek nauczania języków obcych w szkołach w Europie

Które języki zginą w najbliższej przyszłości?