Letnia szkoła języka czeskiego nie tylko dla bohemistów

Uczelnie wyższe w Czechach co roku organizują letnie kursy języka czeskiego przeznaczone dla cudzoziemców, a miejscami ich organizacji są  – oprócz cieszącej się największą popularnością Pragi – również takie czeskie miasta jak Brno, Ołomuniec czy Czeskie Budziejowice.

Oferta zajęć z języka czeskiego jest przeznaczona przede wszystkim dla studentów oraz nauczycieli akademickich bohemistyki i slawistyki, tłumaczy języka czeskiego oraz osób zainteresowanych pogłębianiem znajomości języka czeskiego i czeskiej kultury, ale udział w letnich szkołach języka mogą wziąć również osoby zamierzające rozpocząć naukę języka czeskiego od podstaw.

Uczestnicy zajęć są podzieleni na grupy według poziomu znajomości języka czeskiego. Uczęszczają na lektoraty językowe i uczestniczą w zajęciach z historii i czeskiej literatury. W programie szkół są też specjalne atrakcje, między innymi wycieczki do innych miast, zwiedzanie zabytków, wyjścia na wystawy i koncerty, czy spotkania, w trakcie których śpiewane są czeskie piosenki.

Kursy trwają zazwyczaj od dwóch do czterech tygodni. Różnie też kształtują się ich ceny. W Brnie za miesięczny kurs zapłacić trzeba ok. 1500 EUR, w Ołomuńcu za dwa tygodnie ok. 600 EUR. Koszty kursu można obniżyć wybierając tańszą wersję zakwaterowania, można też znaleźć mieszkanie na własną rękę. Niektóre ze szkół, np. w Ołomuńcu oferują atrakcyjne rabaty dla osób, które po raz kolejny biorą udział w kursie. Największą popularnością cieszą się jednak kursy w Pradze, organizowane przez Uniwersytet Karola. Koszt udziału w czterotygodniowym kursie wynosi ok. 1300 EUR, a w cena obejmuje zajęcia dydaktyczne, zakwaterowanie i wyżywienie oraz wycieczki i dodatkowe atrakcje. Studenci wybierają najczęściej zakwaterowanie w akademiku Kajetanka w pokojach jedno- i dwuosobowych. Zajęcia językowe odbywają się w budynku Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Karola przy Placu Jana Pałacha, z okien którego rozciąga się wspaniały widok na Hradczany. W weekendy organizowane są całodniowe wycieczki za Pragę.

Co roku Ministerstwo Szkolnictwa, Młodzieży i Kultury Fizycznej Republiki Czeskiej oferuje kilkanaście miejsc stypendialnych dla uczestników Letnich Szkół Studiów Słowiańskich na wybranych uczelniach w Republice Czeskiej. Stypendium obejmuje koszty nauki, zakwaterowania, wyżywienia oraz wycieczek organizowanych przez uczelnie. Instytucją przeprowadzającą nabór kandydatów w Polsce i udzielającą szczegółowych informacji na temat Letnich Szkół Studiów Słowiańskich w Republice Czeskiej jest Biuro Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej.

Decyzja o udziale w letniej szkole języka czeskiego jest z pewnością bardzo dobrą opcją dla wszystkich osób zamierzających doskonalić swoją znajomość czeskiego, a różnorodność oferowanych zajęć i możliwość doskonalenia języka w międzynarodowym środowisku sprawia, że oferta ta może stanowić ciekawą alternatywę dla innych form nauki i doskonalenia języka.

Czytaj również:

Yanosik na rynku czeskim i słowackim

 

 

Wyszukiwarka Google w pracy tłumacza

Wyszukiwarka Google jest w Polsce bardzo popularna i w naszym kraju niemal nie ma konkurencji.  Umożliwia dostęp do zasobów tworzonych przez wiele milionów użytkowników na całym świecie. Dzięki znajomości niektórych z jej funkcji  może stać się cennym narzędziem również w codziennej pracy tłumacza. Nie zamierzamy wcale zachęcać do sprawdzania w niej pisowni czy tłumaczeń, gdyż od tego są słowniki, ale zachęcić do zaznajomienia się z mniej znanymi funkcjami, które mogą sprawić, że korzystanie z tego narzędzia stanie się bardziej wydajne.

Szukanie konkretnego sformułowania

Jeśli wyniki wyszukiwania nie zwracają nam dokładnie tego co chcemy, możemy wspomóc się poprzez podanie szukanej frazy w cudzysłowie. Wyszukiwarka poda nam wówczas wyłącznie wyniki zawierające słowo czy wyrażenie w identycznej postaci co wpisana w cudzysłowie.

Wykluczenie słowa lub frazy z wyników wyszukiwania

Jeżeli chcemy wykluczyć z wyników zapytania słowo albo frazę, możemy to zrobić stawiając znak minus „-” (bez spacji) przed słowem, które chcemy wykluczyć.

Zapewnienie odnalezienia słowa lub frazy w wynikach wyszukiwania

Google ignoruje często używane wyrazy i znaki, na przykład angielskie wyrazy„where”, „the”, „how”, a także niektóre cyfry i litery, które spowalniają wyszukiwanie, nie zapewniając lepszych wyników. Jeżeli często używane słowo jest konieczne do uzyskania pożądanych wyników, można je dołączyć, wstawiając przed nim znak „+”. Należy pamiętać w tym przypadku o wstawieniu spacji przez znakiem „+”.

Wyszukiwanie synonimów

Zdarzają się też sytuacje, gdy interesuje nas znalezienie synonimów danego słowa. Można w tym celu skorzystać  ze znaku „~”. Wówczas oprócz wyrazu, który wpiszemy w wyszukiwarce, znalezione zostaną też wyrazy bliskoznaczne.

Wyszukiwanie symboli wieloznacznych lub nieznanych słów

Nieznane słowo we frazie można zastąpić znakiem„*”.  Na przykład na zapytanie „największy * na świecie” otrzymamy w wynikach linki do treści dotyczących różnych największych obiektów, rzeczy, miejsc na świecie itp.

Operatory zaawansowane

Tzw. operatory zaawansowane to  stosowane w wyszukiwarce google wyrazy o specjalnym znaczeniu,  w określony sposób modyfikujące wyniki wyszukiwania. Przykładem takiego operatora jest np. link: Słowo to po wpisaniu przed adresem strony nie powoduje normalnego wyszukiwania, ale zwraca listę linków prowadzących do wskazanej strony internetowej. Na przykład zapytanie [link: www.wp.pl] spowoduje wyświetlenie stron internetowych, zawierających linki, które kierują do strony głównej Wirtualnej Polski. Pomiędzy operatorem „link:” a adresem URL strony internetowej nie może być spacji.

Operator „OR”

Aby znaleźć strony zawierające jedno z dwóch wyszukiwanych słów, należy wstawić między nie operator OR pisany wielkimi literami.

Operator site:

Operatorem zaawansowanym, który w szczególności może się przydać w pracy tłumacza jest site:

Zwrot ten umożliwia wyszukanie interesującej nas frazy na dowolnej stronie internetowej, której adres wpisujemy tuż za operatorem, a przed wyszukiwaną frazą. Pomiędzy operatorem site:  a domeną nie może być spacji. Na przykład, jeśli chcemy znaleźć informacje o kursach dla tłumaczy na stronie www.meridium-tlumaczenia.com.pl. wpisujemy: „kursy dla tłumaczy site:meridium-tlumaczenia.com.pl”. W ten sposób uzyskany w wynikach wyszukiwania wszystkie podstrony strony internetowej biura, na których znajduje się ta fraza.

Operat site: można też połączyć z określeniem kraju domeny. Na przykład większość stron czeskich znajduje się w domenie .cz. Aby wśród wyników wyszukiwania przykładowo słowa „bank”  pojawiły wyłącznie strony czeskie wystarczy wpisać: „bank site:.cz”
Podobnie, przeszukać można wyłącznie określoną kategorię stron. Zastosowanie wyrażenia „site:edu.cz” ograniczy wyszukiwanie tylko do stron edukacyjnych, zaś „site:gov.cz” tylko do stron rządowych.

A oto inne operatory zaawansowane:

related: Zapytanie: spowoduje wyświetlenie listy stron „podobnych” do określonej strony internetowej. Pomiędzy operatorem related: a adresem URL strony internetowej nie może być spacji.

info: Zapytanie info: spowoduje wyświetlenie niektórych informacji o danej stronie, którymi dysponuje wyszukiwarka Google. Tę samą opcję można również uruchomić wpisują adres strony internetowej bezpośrednio w polu wyszukiwania Google.

define: spowoduje wyświetlenie definicji słów albo całych wyrażeń wpisanych po operatorze define: Definicje będą pochodzić z różnych źródeł internetowych i będą dotyczyć całej wpisanej frazy.

allintitle: użycie tego operatora sprawi, że wyszukiwarka ograniczy wyniki wyszukiwania do dokumentów zawierających dany wyraz lub frazę w tytule.

allinurl: ten operator ograniczy wyniki do stron zawierających wszystkie wyrazy zapytania w adresie URL.

Języki: służy do określenia żądanego języka wyników wyszukiwania

Data: ogranicza wyniki wyszukiwania do stron z ostatnich trzech, sześciu lub dwunastu miesięcy.

@ wstawienie tego znaku przez wyszukiwanym wyrazem spowoduje zwrócenie wyników wyszukiwania w mediach społecznościowych, np. @facebook

filetype: spowoduje podanie w wynikach wyszukiwania wyłącznie dokumentów  w podanym o operatorze filetype: rozszerzeniu. Np. filetype:doc ustawa o rachunkowości poda w wynikach linki do stron z dokumentami o rozszerzeniu doc, zawierającymi frazę „ustawa o rachunkowości”.

Jak już zostało wspomniane, podane wyżej elementy oraz operatory można ze sobą w dowolny sposób łączyć. Wszystko to sprawia, że skuteczność wyszukiwania znacznie wzrasta, a znalezienie danej informacji jest znacznie prostsze i szybsze. Ważne jednak, aby mieć świadomość, że na wszystkie podawane przez wyszukiwarkę google wyniki, jak i na same treści na stronach internetowych zawsze należy patrzeć z pewną dozą krytycyzmu. Codziennie do Internetu trafiają setki tysięcy nowych informacji, w tym takie o niesprawdzonych źródłach lub błędne. Jeśli zatem tylko to możliwe, warto budzące wątpliwości terminy czy informacje sprawdzić również w słownikach, encyklopedii czy innych materiałach drukowanych.

Źródła:

https://support.google.com/websearch/answer/2466433?hl=pl

 

Czytaj również:
Znajomość języków obcych wśród Polaków

 

 

Yanosik na rynku czeskim i słowackim

Yanosik, czyli komunikator i aplikacja ułatwiająca komunikację pomiędzy kierowcami, do tej pory działający na rynku polskim i litewskim, od stycznia tego roku obejmuje swoim zasięgiem również rynek czeski i słowacki.

Decyzja o wprowadzeniu aplikacji w Czechach i na Słowacji wynikała z jej bardzo dobrego przyjęcia na Litwie. Twórcy Yanosika podkreślają, że wprowadzenie go na rynek czeski i słowacki właśnie w okresie zimowym pozwoli wielu kierowcom udającym się w tym czasie na narty do naszych południowych sąsiadów, sprawnie zaplanować swoje wyjazdy.

Aplikacja polega na wymianie w czasie rzeczywistym między kierowcami informacji dotyczących aktualnych warunków czy utrudnień na drogach. Za jej pośrednictwem można dowiedzieć się na przykład o wypadkach, remontowanych odcinkach dróg, miejscach ustawienia fotoradarów czy drogowych patrolach policji. W Polsce Yanosik stał się bardzo popularny, a liczba użytkowników aplikacji to na chwilę obecną około 1,5 mln osób miesięcznie. Warto też dodać, że właściciele Yanosika mają w planach rozszerzenie działania aplikacji również na kolejne kraje. Szczególnie oczekiwany przez kierowców byłby on w Niemczech, Holandii, Austrii, czy też w Słowenii i Chorwacji. Obecnie trwają rozpoznania przepisów w poszczególnych państwach pod kątem zgodnego z prawem ostrzegania przed patrolami policyjnymi.

 

 

Język czeski a język słowacki

Język czeski i język słowacki to blisko spokrewnione ze sobą języki należące do grupy języków zachodniosłowiańskich. Odrębność języka czeskiego i słowackiego wynika z kwestii socjolingwistycznych, a granica między użytkownikami języka czeskiego i słowackiego pokrywa się z podziałem narodowościowym i politycznym dawnej Czechosłowacji na dwa obecne kraje. Choć do roku 1993 językiem urzędowym w Czechosłowacji był język czechosłowacki, nie oznacza to, że języki czeski i słowacki wykształciły się dopiero po rozpadzie tego kraju.

Język czeski od zawsze obejmował swoim zasięgiem znacznie większą liczbą osób i cieszył się też większym prestiżem. To właśnie w języku czeskim już od XIII wieku rozwijało się piśmiennictwo, w czasie gdy język słowacki był wówczas tylko zlepkiem różnorodnych gwar ludowych. Słowackim językiem literackim stała się ostatecznie tzw. słowacyzowana czeszczyzna, czyli język czeski zmodyfikowany o słowacką leksykę i słowackie elementy gramatyczne. W okresie słowackiego odrodzenia narodowego pojawiły się dwie koncepcje: przyjęcia języka czeskiego jako literackiego lub stworzenia na bazie gwar słowackich osobnego standardu językowego. Ostatecznie wybrana została opcja druga. W okresie międzywojennej Czechosłowacji język czeski i słowacki był uznawany za dwa warianty literackie jednego języka czechosłowackiego.

Obecna sytuacja w Czechach i na Słowacji

Podobieństwo obu języków oraz fakt, że były one używane w jednym państwie przez niemal 70 lat, spowodował powszechną dwujęzyczność mieszkańców obecnych Czech i Słowacji. Czech i Słowak rozmawiający ze sobą każdy z swoim języku, w zasadzie potrafią się bez trudu porozumieć. Czeskie sądy i urzędy akceptują posługiwanie się w nich językiem słowackim czy składanie dokumentów w języku słowackim bez przedkładania ich tłumaczenia na język czeski. Jednakże młodsze pokolenie, wychowane już po rozpadzie Czechosłowacji ma coraz większe problemy ze zrozumieniem języka słowackiego, na co nakłada się również brak zainteresowania przez Czechów językiem swoich sąsiadów.

Na Słowacji sytuacja jest nieco odmienna. Wiele filmów jest emitowanych z czeskim dubbingiem, gry komputerowe są często dostępne wyłącznie w czeskiej wersji językowej, wiele jest też różnorodnych publikacji w języku czeskim. Język czeski posiada na Słowacji status równorzędny z językiem urzędowym, podobnie jak ma to miejsce w Czechach w odniesieniu do języka słowackiego.

Nauka języka czeskiego i słowackiego

Bliskość obu języków wcale nie musi być jednak korzystna. Powszechne wśród bohemistów wydaje się być stwierdzenie, że naukę języka słowackiego lepiej jest rozpocząć dopiero po biegłym opanowaniu języka czeskiego. Ze względu na liczne podobieństwa form gramatycznych i leksykalnych, powinno się raczej unikać równoległej nauki obu języków od podstaw, gdyż może  to prowadzić do mieszania terminów, odmian czy innych reguł gramatycznych i sprawiać problemy przy aktywnym użyciu obu języków.

Osoby zastanawiające się nad wyborem języka do nauki wybierają często język słowacki, jako bardziej zbliżony do języka polskiego. Język czeski cieszy się zaś popularnością ze względu na większą dostępność materiałów do nauki, szeroko rozumianych publikacji, czy wreszcie spore zapotrzebowanie na rynku pracy na osoby potrafiące się w nim porozumieć.

 

Dlaczego język czeski śmieszy Polaków?

Język czeski wydaje się Polakom bardzo podobny do języka polskiego. W istocie jednak różnice między oboma tymi języki są ogromne, a rzekome podobieństwa mogą stać się często przyczyną śmiesznych sytuacji lub konsternacji.

http://www.meridium-tlumaczenia.com.pl/blog/wp-content/uploads/2017/02/czeski.jpg

 

Język czeski brzmi dla Polaków bardzo śpiewnie i wesoło, często aż nazbyt, gdyż w sposób taki Czesi wypowiadają się nawet kiedy mówią o rzeczach smutnych lub poważnych. Choć język czeski i polski wydają się bardzo podobne, nie brakuje słów-pułapek. Ich uwarunkowanie sięga jednak co najmniej kilku wieków wstecz. Warto mieć świadomość, że w okresie średniowiecza to właśnie język polski, a nie odwrotnie, był pod silnym wpływem języka czeskiego, co znalazło swoje odzwierciedlenie w języku współczesnym. Około dwustu lat później, kiedy czeska szlachta przegrała wojnę z Habsburgami na terenie dzisiejszych Czech rozpoczął się okres germanizacji. Język czeski przetrwał wyłącznie na wsiach, wśród ludu, daleko od formalnego języka i słowa pisanego. Na początku XIX wieku czescy lingwiści skupili się na odnowieniu literackiej češtiny, sięgając po zapożyczenia z języka polskiego i staropolskiego. Po tym okresie oba języki rozwijały się już samodzielnie i spontanicznie, a niektóre ze wspólnych dotąd wyrazów zmieniły swoje znaczenie. Różnice, jakie powstały wydają się często zabawne. Na przykład czeskie słowo ‘odbyt’ to po polsku ‘dział zbytu’, ‘ruchadlo’ to ‘plug’, zaś  ‘jagoda’ to ‘truskawka’. Pułapką może też być czeskie słowo ‘křeslo’ oznaczające ‘fotel’, czy ‘zachod’ czyli po polsku ‘toaleta’, zaś ‘odchody’ autobusu oznaczają ‘odjazdy’.

Warto jednak pamiętać, że tak jak my uważamy, że język czeski jest zabawny, tak również Czesi śmieją się z naszych słów i naszego sposobu wypowiadania się. Ponoć zabawne wydaje się Czechom również polskie mówienie per Pan, Pani.

Obejrzyj film na temat zabawnych sytuacji związanych z językiem polskim i czeskim:

Słowa po czesku, które dla Polaków brzmią zabawnie: