Przy tłumaczeniu dokumentów ukończenia szkół oraz studiów wyższych, oprócz przepisów wynikających z Ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego, obowiązują dodatkowo wymogi zachowania zgodności z zasadami opracowanymi przez Komisję Europejską, Radę Europy i UNESCO/CEPES.
Zgodnie z „Zaleceniem w sprawie kryteriów i procedur oceny wykształcenia uzyskanego za granicą„, przyjętym przez Komitet Konwencji Lizbońskiej na drugim spotkaniu w Rydze, dnia 6 czerwca 2001 r., nazwy stopni naukowych bądź tytułów zawodowych pozostawia się w oryginalnym brzmieniu, żeby nie wprowadzać nikogo w błąd. Przyrównanie tytułów zawodowych lub stopni i tytułu naukowego nadanego za granicą do jednego ze tytułów i stopni nadawanych w Polsce jest formą uznania ich równoważności, do czego tłumacz przysięgły nie ma uprawnień. Wynika to z art. 24 ustawy z 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz stopniach i tytule w zakresie sztuki /Dz. U. Nr 65, poz. 595/ oraz art. 192 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o Szkolnictwie Wyższym. Rolą tłumacza przysięgłego jest jak najwierniejsze przetłumaczenie danego dokumentu, bez umieszczania w tłumaczeniu jakichkolwiek sądów wartościujących lub przyrównujących poziom wykształcenia do poziomów obowiązujących w Polsce. Przetłumaczenie tytułu zawodowego może wydłużyć, a czasami nawet uniemożliwić procedurę uznania wykształcenia. Przykładowo, np. wtedy jeśli tytuł zawodowy licencjat zostanie przetłumaczony w polskim dyplomie na angielski termin „bachelor”, którego to tytułu nie ma w opisie polskiego systemu edukacji. Zamiana taka nie będzie wcale jednoznacznym określeniem poziomu wykształcenia posiadacza takiego dyplomu, gdyż zarówno w Wielkiej Brytanii, jak i Irlandii, występuje kilka rodzajów tytułu „bachelor”, z którymi łączą się różne uprawnienia.
Podobnie nazwy szkół, uczelni wyższych czy innych instytucji oświatowych zawsze powinny się znaleźć w tłumaczeniu uwierzytelnionym w oryginalnym brzmieniu.
Pozostawianie nazw tytułów zawodowych, stopni naukowych i nazw szkół i uczelni w ich oryginalnym brzmieniu jest generalną zasadą funkcjonującą w krajach regionu Europy.
Stworzony wspólnie przez Komisję Europejską, Radę Europy i UNESCO suplement do dyplomu, jak również gromadzenie punktów i systemy transferu punktów – wszystkie te elementy zostały opracowane w celu wyjaśnienia treści wykształcenia bez konieczności ich tłumaczenia czy oceniania.
Oczywiście samo tłumaczenie poświadczone świadectwa czy dyplomu nie jest równoważne z jego uznaniem. Informację w kwestii równoważności zagranicznych dyplomów wydają właściwe dla danego kraju instytucje, zajmujące się sprawami uznawalności wykształcenia. W Polsce instytucją taką jest Biuro Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej w Warszawie.
Podobne artykuły:
Tłumaczenie uwierzytelnione zagranicznego prawa jazdy
Tłumaczenie poświadczone z oryginału czy z kopii ?
Klauzule uwierzytelniające tłumaczenie jak brzmią w różnych językach ?