Tajniki języka słoweńskiego

 

Słowenia to malutki kraj, w którym każdy znajdzie coś dla siebie, a wszystko to za sprawą licznych atrakcji, jakie oferuje. Można tam zakosztować górskich wspinaczek w przepięknych Alpach Julijskich lub zwiedzić  liczne  jaskinie, w tym słynną jaskinię Postojna (słoweńska Postojnska jama), na zwiedzanie której, wraz z towarzyszącymi jej obiektami, warto zaplanować cały dzień.

Podróżnikom lubiącym poleniuchować Słowenia ma do zaoferowania cieplice, czyli ciepłe lecznicze źródła, jeziora oraz barwne i ciepłe wybrzeże Adriatyku. Nie brakuje również  malowniczych miasteczek, owianych tajemnicami, w których położone są zameczki pamiętające najodleglejsze czasy.

Kraj ten ma powierzchnie piętnastokrotnie mniejszą od Polski. W nawiązaniu do niewielkiej powierzchni tego kraju, sami jego mieszkańcy stworzyli wiele zabawnych powiedzeń na ten temat, oto przykłady:

  • „Kiedy w Lublanie ktoś kichnie, w Mariborze ludzie otwierają parasole.”
  • „Aby romantyczny spacer wzdłuż słoweńskiego wybrzeża trwał wystarczająco długo, trzeba zawracać przynajmniej 10 razy.”
  • „Podczas konkursu skoków w Planicy skoczkowie muszą mieć ze sobą paszporty, na wypadek gdyby przelecieli przez granicę”.

Językiem urzędowym Słowenii jest język słoweński.

Język ten należy do grupy języków południowosłowiańskich i jest najbliżej spokrewniony z dialektami kajkawskim i czakawskim języka chorwackiego. Z dialektem sztokawskim, który jest podstawą standardowych języków chorwackiego, bośniackiego i serbskiego, słoweński jest spokrewniony w znacznie mniejszym stopniu. Stąd też wynikają tak znaczące różnice między standardowym językiem słoweńskim i choćby chorwackim, powodujące, że użytkownicy tych języków wzajemnie nie rozumieją swoich wypowiedzi.

Językiem słoweńskim posługuje się obecnie około 2,4 miliona ludzi i jest on językiem urzędowym w niewielkiej Słowenii. Słoweńskim posługują się również mieszkańcy terenów przygranicznych w Austrii i we Włoszech, a także w części Chorwacji, w szczególności na półwyspie Istria, a także w rejonie Rijeki i Zagrzebia oraz w Serbii i na południowo-wschodnich Węgrzech.

Język słoweński jest uważany za jeden z najbardziej archaicznych języków świata, najstarsze dokumenty w tym języku pochodzą z X wieku. Podobnie jak wszystkie języki słowiańskie, język słoweński wyewoluował z języka prasłowiańskiego.

Cechą charakterystyczną języka słoweńskiego jest jego zróżnicowanie, gdyż w języku tym występuje aż 46 dialektów, co sprawia, że jest najbogatszym w dialekty językiem z grupy języków słowiańskich. Stąd bierze się też ogromna rozbieżność między oficjalnym językiem urzędowym występującym w mediach,  literaturze czy filmach, a językiem, który można usłyszeć na ulicach. Z tego też powodu język słoweński jest uważany za jeden z najtrudniejszych języków do nauki.

Nauka słoweńskiego przysparza też wielu kłopotów ze względu na swoja złożoną gramatykę. Obok wielu czasowników nieregularnych, w języku słoweńskim stosuje się liczbę podwójną, co stanowi problem dla obcokrajowców próbujących zmierzyć się z tym językiem.

Występują cztery czasy gramatyczne: jeden prosty (teraźniejszy) oraz trzy czasy złożone (przeszły, zaprzeszły i przyszły).

Trudny w nauce jest również akcent, który w języku słoweńskim jest swobodny, ruchomy i ma charakter dynamiczny. Dodatkowo w niektórych dialektach występuje akcent melodyczny (toniczny). Akcent z reguły nie jest oznaczamy w ortografii, choć są od tego wyjątki.

Na koniec  dzisiejszego artykułu kilka zabawnych przysłów w języku słoweńskim:

Ogibaj se kozla od spredaj, konja od zadaj, zlega človeka pa od vsehstrani.” Co w znaczeniu dosłownym oznacza: Unikaj kozy z przodu, konia z tyłu, a złego człowieka z każdej strony.

Starega vina, starih prijateljev se drži” Starego wina i starych przyjaciół się trzymaj.

Zajrzyj również do innych artykułów:

Ile jest języków na świecie?

Czy język migowy jest uniwersalny na całym świecie ?