Posted on

Ile jest języków na świecie?

Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Jedni twierdzą, że jest ich około 3000, inni podają liczbę 5000-6000. Wydawać by się mogło, że każdy kraj ma swój jedyny język urzędowy i na tym kończy się lista języków występujących na świecie. Nie jest to jednak oczywiście prawdą. A.F. Majewicz w swojej książce Języki świata i ich klasyfikowanie wyodrębnił 5674 języków. Z kolei T. Milewski w książce Językoznawstwo wymienia tylko 2500 języków.
Problemy z oszacowaniem liczby języków wynikają między innymi z tego, że na świecie wciąż trwają spory, czy dany etnolekt jest językiem czy dialektem. Do takiej sytuacji dochodzi na przykład w Chinach, Indiach czy w krajach zamieszkałych przez liczne plemiona, tam gdzie powierzchnia państwa jest na tyle duża, aby w każdej jego części mieszkańcy mogli porozumiewać się w innym języku. Tak znaczna różnorodność w liczbie podawanych języków wynika też z tego, iż nie wszyscy obejmują statystyką języki sztuczne (np. esperanto) i języki martwe lub języki wymierające (np. sanskryt lub łacinę). Szacuje się, że do 2100 roku wymrze ponad połowa obecnie używanych języków na świecie dlatego, że są używane przez bardzo małą liczbę użytkowników.

Języki świata są tak różne jak niepowtarzalny jest każdy człowiek, ale tak jak wśród ludzi, również wśród języków można wyodrębnić poszczególne rodziny. Istnieje też wiele języków dotąd niesklasyfikowanych, a niewykluczone, że istnieją również takie, które do tej pory nie zostały odkryte.
Najwięcej ludzi na świecie używa języka chińskiego, a ich liczba jest szacowana na około 2 miliardy. Coraz bardziej wzrasta liczba użytkowników języka hindi (450 milionów), hiszpańskim posługuje się około 370 milionów osób, rosyjskim 277 milionów, arabskim 246 milionów, bengalskim 211 milionów, a portugalskim 191 milionów ludzi. Oczywiście językiem o największym zasięgu globalnym jest język angielski.

Współcześni lingwiści przy identyfikowaniu grup językowych, poza wzorami fonologicznymi biorą pod uwagę także inne wskaźniki, jak chociażby stosowanie tonacji dla rozróżnienia znaczenia. Ważnym sposobem klasyfikowania języków jest też szyk wyrazów w zdaniu. I tak np. w angielskim, greckim i suahili podstawowy szyk to podmiot – orzeczenie – określenie („ja – zjadłem-jabłko”), jest to więc język SVO (Subject- Verb- Object). Języki hindi, japoński, i turecki należą do języków SOV („ja- jabłko- zjadłem”), hebrajski, maoryjski i walijski są przykładami języków VSO („ Zjadłem- jabłko-ja”).

 

 

Ze względu na pochodzenie języki dzieli się na rodziny tzn. zespoły językowe pochodzące od wspólnego prajęzyka. Oprócz rodzin istnieją ligi językowe, czyli „grupy językowe różnych języków powstałe w wyniku kontaktu geograficznego”, które wykazują wiele cech wspólnych w strukturze gramatycznej. Najbardziej luźnym zespołem języków jest cykl, czyli łańcuch stykających się ze sobą rodzin- na pograniczu powstają wtedy języki lub dialekty mieszane noszące cechy obu sąsiadujących rodzin. Istnieją wreszcie języki izolowane, (jak na przykład język baskijski) nie wykazujące powiązań z żadnym innym językiem.

Do najważniejszych rodzin językowych świata należą: rodzina indoeuropejska (Europa, część Azji, Ameryki Północnej i Południowej, Afryka), afroazjatycka (Afryka, południowo-zachodnia Azja), bantu (Afryka na południe od Sahary), Khoisan (południowa Afryka), kaukaska (Kaukaz), drawidyjska (południowe Indie), austroazjatycka (wschodnie Indie, Indochiny), austronezyjska (Oceania, Indonezja, Madagaskar), papuaska (Nowa Gwinea), chińsko-tybetańska (Azja południowo-wschodnia), uralska ( południowo-wschodnia Europa, zachodnia Syberia), paleoazjatycka zwaną też paleosyberyjską (wschodnia Syberia, Kamczatka, Sachalin), eskimosko-aleucka (obszary Arktyki od Grenlandii po Kamczatkę),atphaskan (zachodnia część Ameryki Północnej), uto-aztecka (Meksyk) i rodzina karibi (Antyle, północna Brazylia).

Podobne artykuły:

Język chiński – czy opłaca się nauka tego języka? 

Jakich języków warto się uczyć ?

Powiedzenia związane z językami 

Posted on

Jakich języków warto się uczyć ?

W dzisiejszych czasach znajomość języków obcych niesie za sobą wiele korzyści.
Osoba biegle posługująca się chociażby jednym obcym językiem może starać się o lepiej płatną pracę w Polsce, za granicą czy w firmie zagranicznej mającej przedstawicielstwo w naszym kraju.
Znajomość języka pozwala nam również na poznawanie nowych kultur, a podróżując do danego kraju osoba znająca język czuje się pewniej, może swobodnie nawiązywać kontakty, zawierać nowe znajomości, czy zwiedzać dany kraj.
Poniżej przedstawiamy 7 najpopularniejszych języków używanych w dzisiejszym świecie.

 

 

 

Język angielski
Chyba nie zdziwi nikogo fakt, że właśnie angielski znalazł się na pierwszej pozycji w zestawieniu. Język ten jest językiem obcym, którego jako pierwszego uczy się wiele osób na całym świecie. Dane pokazują, że jego znajomość deklaruje około 1,5 miliarda ludzi mieszkających na wszystkich kontynentach. Biegła znajomość angielskiego pozwala rozwinąć skrzydła w biznesie, ułatwia współpracę międzynarodową, daje większe możliwości znalezienia ciekawej pracy, umożliwia łatwiejsze komunikowanie się z potencjalnymi kontrahentami oraz bezproblemowe poruszanie się podczas wyjazdów zagranicznych. Powszechnie uważa się też, że jest to jeden z najłatwiejszych języków do opanowania.

Język chiński
Niewątpliwie słyszeliście, że chiński to jeden z najstarszych języków świata. To także język z nieograniczoną przyszłością, którego poznanie otwiera drzwi do kariery lub rozwinięcia kontaktów biznesowych.
Sama nauka tego języka z pewnością przyniesie sporo korzyści. Nie tylko będziemy mogli pochwalić się znajomością tak egzotycznego języka jak chiński i skorzystać z okazji spędzenia wakacji w tym kraju, ale z całą pewnością wzrośnie nasza pozycja na rynku pracy,
obecnie bowiem polskie firmy coraz chętniej nawiązują współpracę z kontrahentami z Chin.
Drugim aspektem, za którym przemawia znajomość tego właśnie języka jest to, że coraz więcej Chińczyków inwestuje swoje pieniądze w krajach Europy. Z danych statystycznych wynika, że w roku 2010 Chińczycy ulokowali w całej Europie ponad 6 mld USD, a w roku 2014 wartość ta wzrosła do 55 mld.
Jak widać powodów, dla których warto znać ten język jest znacznie więcej niż by się mogło wydawać.

Język arabski
Na pozycji trzeciej znajduje się język arabski.
Język ten należy do grupy języków semickich, jest językiem urzędowym w 22 państwach, wśród których należy wymienić Arabię Saudyjska, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Jemen, Katar, Bahrajn, Kuwejt, Irak, Syrię, Palestynę (autonomia), Jordanię, Liban, Egipt, Sudan, Somalię, Dżibuti, Komory, Oman, Tunezję, Libię, Maroko, Algierię i Mauretanię.
Ze względu na rosnące zainteresowanie światem arabskim i kulturą muzułmańską, liczba osób komunikujących się w tym języku, z roku na rok stale wzrasta.
Znajomość języka arabskiego może przynieść wiele korzyści. Mówiąc po arabsku mamy duże szanse na nawiązanie kontaktów handlowych z firmami arabskimi, a posługiwanie się językiem naszych potencjalnych kontrahentów z pewnością wzmocni naszą pozycję w kontaktach handlowych i negocjacjach. Dodatkowym argumentem przemawiającym za tym, że warto znać arabski są zarobki tłumaczy przysięgłych języka arabskiego, mogących pochwalić się sporo wyższymi stawkami za tłumaczenia, aniżeli tłumacze najbardziej popularnych języków takich jak na przykład angielski czy niemiecki.
Zgodnie z powiedzeniem Rogera Bacona „Znajomość języków jest bramą do wiedzy” ‒ może warto zainwestować w swój rozwój i rozpocząć przygodę właśnie z tym językiem?

Język hiszpański
Choć jest wiele sprzeczności czy to właśnie język hiszpański powinien być tak wysoko na naszej liście najbardziej popularnych języków świata, przytoczymy tu parę  danych.
Otóż językiem hiszpańskim biegle włada co dziesiąty mieszkaniec ziemi i jest to język ojczysty ponad 600 mln ludzi na świecie.
Zainteresowanie językiem hiszpańskim w dziedzinie kultury, ekonomii oraz polityki wzrasta z każdym dniem, a jego zastosowanie można ujrzeć chociażby w świecie nauki lub techniki. Rozważając kwestię rozpoczęcia nauki języka obcego, warto zatem wziąć po uwagę również ten język.

Język francuski
Językiem francuskim porozumiewa się ponad 200 mln ludzi na 5 kontynentach. Francuski jest drugim zaraz po angielskim, najczęściej wybieranym językiem obcym. Zainteresowanie językiem francuskim wzmocniła emigracja zarobkowa naszych rodaków do Francji.
Znając ten język możemy liczyć na wyższe wynagrodzenie, a wiele instytucji europejskich w tym również Parlament Europejski chętnie zatrudnia osoby władające biegle tym językiem.

Język niemiecki
Znajomość języka naszych zachodnich sąsiadów otwiera nam drzwi do kariery zawodowej. Język ten uchodzi za najczęściej używany język przez Europejczyków.
Językiem niemieckim posługuje się około 81 mln mieszkańców Niemiec, jest on również językiem urzędowym takich krajów jak Austria, Szwajcaria, Luksemburg i Liechtenstein.
Niemcy już od wielu lat są atrakcyjnym krajem dla inwestorów zagranicznych, ale również osób poszukujących pracy we wszystkich niemal zawodach. Na portalach oferujących pracę aż roi się od ogłoszeń dla osób znających biegle język niemiecki, tak więc wiele przemawia za tym by rozpocząć naukę właśnie tego języka.

Podobne artykuły:
Najdziwniejsze języki świata

Ile jest języków na świecie?

21-lutego Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego

 

Posted on

„Fałszywi przyjaciele” w języku słowackim

Pochodzące z języka angielskiego tak popularne określenie ‘fałszywy przyjaciel’ (ang. false friend) oznacza parę słów lub wyrażeń brzmiących w dwóch językach tak samo lub podobnie, ale mających zupełnie inne znaczenie. W literaturze przedmiotowej bywają one określane rozmaicie, również jako:  fałszywi przyjaciele tłumacza, aproksymaty,  falsi-ekwiwalencja między językowa,  heterofemia językowa,  pozorne odpowiedniki, tautonimy czy złudne odpowiedniki. Wszystkie powyższe nazwy są określeniami tego samego zjawiska występowania podobnych lub takich samych jednostek leksykalnych w dwóch (lub więcej) językach.
Pułapki leksykalne mogą sprawiać wiele problemów przy nauce niemal każdego języka obcego. Przy nauce słowackiego takich zdradliwych słów i wyrażeń jest bardzo wiele, gdyż spora część słownictwa w języku słowackim pokrywa się z wyrazami mającymi takie samo lub podobne brzmienie po polsku, choć znaczącymi często właśnie coś zupełnie innego. Przysłuchując się osobie mówiącej po słowacku, Polak może odnieść wrażenie, że właściwie rozumie o co chodzi i mówiąc po polsku również zostanie zrozumiany przez Słowaków. Rzeczywiście, aż 70% słownictwa słowackiego to wyrazy używane w identycznej lub nieco zmodyfikowanej formie w języku polskim. Bardzo łatwo jednak o pomyłki.
Błędne zrozumienie lub użycie niektórych słów może prowadzić do nieporozumień, pomyłek lub zabawnych sytuacji. Poniżej kilka przykładów:
słowacki čerstvý – to po polsku świeży,
słowacka frajerka – to po polsku dziewczyna,
słowacki frajer – to po polsku chłopak,
słowacki nápad – to po polsku pomys,ł
słowackie jahody – to po polsku truskawki,
słowacka farba – to po polsku kolor,
słowacki manažér odbytu– to po polsku menedżer sprzedaży,
słowacki pas – to po polsku paszport,
słowackie rovno – to po polsku prosto,
słowacki zakonnik – to po polsku kodeks,
słowacka handra – to po polsku szmata.

Warto zatem zaraz na początku nauki słowackiego zapoznać się z listą wyrażeń i słów najczęściej mylonych z polskimi wyrazami i wyrażeniami o podobnym brzmieniu, zwłaszcza, że lista zdradliwych słów w języku słowackim jest znacznie dłuższa aniżeli wymienione powyżej przykłady…

Zobacz podobne wpisy:

„Fałszywi przyjaciele” w języku chorwackim

„Fałszywi przyjaciele” w języku czeskim

„Fałszywi przyjaciele”  w języku serbskim

Posted on

„Fałszywi przyjaciele” w języku chorwackim

Kontynuując temat pułapek leksykalnych, przypatrzmy się na jakie pułapki narażone są osoby rozpoczynające naukę języka chorwackiego lub już posługujące się tym językiem.
Tzw. „fałszywi przyjaciele” szczególnie licznie występują w tych językach, w których jest wiele powiązań leksykalnych z językiem polskim. W szczególności są to zatem języki słowiańskie, w których część słownictwa pokrywa się z wyrazami występującymi w języku polskim. Niestety, często mają one zupełnie inne znaczenie niż mogłoby się wydawać. Stąd, mówimy o „fałszywych” przyjaciołach, gdyż najłatwiej jest potknąć się na takim słowie, które wydaje się oczywiste.
„Fałszywi przyjaciele” komplikują życie nie tylko osobom rozpoczynającym naukę danego języka obcego, ale często nawet tłumaczom, zwłaszcza początkującym. Często zatem takie pułapki językowe nazywane są również „fałszywymi przyjaciółmi tłumacza”. Zbieżność brzmienia niektórych wyrazów potrafi uśpić czujność, a stąd już tylko krok do wpadki lub ośmieszenia się.

Temat fałszywych podobieństw między językiem polskim i chorwackim został obszernie opracowany w książce E. Tokarza Pułapki leksykalne. Słownik aproksymatów polsko-chorwackich. Publikacja ta wymienia i opisuje niemal 600 par haseł fałszywych podobieństw między językiem polskim i chorwackim, a każde pojęcie po polsku i po chorwacku zostało opatrzone definicją. To jedyne tego typu opracowanie zawiera cały szereg mniej lub częściej używanych wyrazów i zwrotów, przy czym – jak nadmienia we wstępie autor – z pewnością nie wyczerpuje tematu.

Poniżej umieszczamy przykłady pułapek językowych w języku chorwackim, na które przeciętny użytkownik tego języka może natrafić najczęściej.

Zacznijmy od kalendarza
Chorwackie nazwy miesięcy mogą sprawiać Polakom problemy. Chorwacki lipanj nie jest bowiem wcale lipcem, tylko czerwcem, a polski lipiec to po chorwacku srpanj. Warto o tym pamiętać, choćby żeby właściwie zarezerwować hotel lub pensjonat na wakacje. Ale rozbieżności te nie dotyczą wyłącznie miesięcy letnich. Zdradliwy jest też chorwacki listopad, czyli po polsku październik.
Zresztą w zakresie słów związanych z kalendarzem i czasem pułapek jest znacznie więcej. Chorwacka godina to po polsku rok, zaś polska godzina to po chorwacku sat. Na pytanie Koliko imate godina? powinniśmy zatem odpowiedzieć ile mamy lat, a nie podać która jest godzina.
Chorwacki wyraz jutro nie oznacza polskiego jutra, tylko rano, zaś chorwackie rano to po polsku wcześnie.

Kierunki, pytania o drogę
Do nieporozumień może również dojść podczas pytań o drogę. Chorwackie pravo to bowiem po polsku prosto, zaś polskie wyrażenie na zachód może zostać zrozumiane przez Chorwatów jako na zahod (czyli do toalety). Warto również pamiętać, że polski wyraz droga oznacza po chorwacku narkotyk.
Słysząc wokół siebie okrzyki polako, nie myślmy , że ktoś rozpoznał, że jesteśmy Polakami. Wyraz ten oznacza bowiem po polsku wolno, powoli.

Zakupy
Robiąc zakupy również musimy zachować czujność. Wybierając świeże owoce pamiętajmy, że chorwackie jagode to polskie truskawki, zaś polskie jagody to po chorwacku borovnice. Nie prośmy też o puszkę, bo może to wywołać konsternację (chorwacka puška to strzelba). Spokojnie natomiast możemy prosić o trup, czyli korpus, wyraz najczęściej używany w odniesieniu do świeżego, całego kurczaka. Warto też spróbować chorwackiego burka, bo nie jest to wcale potrawa z psa, ale smakowite ciasto nadziewane farszem mięsnym lub serem.

 

Jeśli trafimy do sklepu z odzieżą niech nie zdziwi nas, że spódnica to po chorwacku suknja, zaś polski wyraz sukienka tłumaczymy na chorwacki jako haljina. Chorwackie słowo kapa to też część ubioru (czapka), a nie pokrycie na kanapę. A kupując pamiątki nie oburzmy się, jeśli ktoś zaproponuje nam čipke – będą to po prostu tradycyjne, chorwackie koronki.

I na koniec garść różnic leksykalnych, których nie da się ująć w powyższe kategorie:
brak – małżeństwo
trudna – ciężarna
vrijedna –pracowita, wartościowa
slovo – litera
riječ – słowo
dvorac – zamek
luka – port
još – jeszcze
lud – szalony
pristojan – przyzwoity
čudna – dziwna
burza – giełda
hraniti – karmić
čuti – słyszeć
guz – pośladek
hodnik – korytarz
stolica – krzesło
cura– dziewczyna
spavati – spać

Zobacz podobne wpisy:

„Fałszywi przyjaciele” w języku serbskim

„Fałszywi przyjaciele” w języku słowackim

„Fałszywi przyjaciele” w języku czeskim

Posted on

Jak odróżnić języki azjatyckie

Kiedy mamy do czynienia z pismem azjatyckim, często napotykamy trudności w rozpoznawaniu czy to pisownia chińska, koreańska czy może japońska.

Rozróżnienie tych pisowni nie jest jednak aż tak skomplikowane. Poniższa grafika w bardzo przejrzysty i zabawny sposób obrazuje różnice w pisowni języka chińskiego, koreańskiego i japońskiego.

Źródło: http://imgur.com

No tak, ale jak zrozumieć słowa które dla nas Europejczyków brzmią nad wyraz obco? Cóż, chyba nie pozostaje nic innego jak wybrać się na kurs, na którym krok po kroku zdobędziemy chociażby podstawy do tego, by rozumieć wypowiedzi ustne w danym języku i zacząć się nim posługiwać.

Ciekawostki dotyczące języków azjatyckich:

Zobacz także:

Jakich języków warto się uczyć ?

Język chiński – czy opłaca się nauka tego języka ?

 

Posted on

Najdziwniejsze języki świata

Na świecie jest wiele języków, które nam Europejczykom mogą wydawać się dość ekstrawaganckie, niezwykłe, albo nawet zabawne, nie tylko ze względu na sam zapis alfabetu, ale również pod względem dźwiękowym. Przykładem języka brzmiącego dla Polaków zabawnie jest chociażby język czeski. Daleko mu jednak do języków, które powszechnie uznawane są za najdziwniejsze języki świata.

  • Język rotokas narodził się w Papui-Nowej Gwinei i jest uważany za najprostszy język świata –alfabet tego języka składa się jedynie z 11 liter. Występuje w nim tylko 5 samogłosek i 6 spółgłosek. Mówi nim około 4000 osób zamieszkujących wyspę Bougainville.
  • Tuyuca należy do języka Indian ze wschodniej Amazonii i należy do najtrudniejszych języków świata. Jest językiem polisyntetycznym, co oznacza, że praktycznie nie ma w nim różnicy między słowem, a zdaniem, dlatego ze zlepków głosem powstają przedziwne słowa jak na przykład hóabãsiriga – co oznacza „nie wiedziałem jak to pisać”. Cechą, jaką czyni ten język jednym z najbardziej zdumiewających języków jest też występowanie wielu rodzajów. Podczas, gdy w języku polskim mamy rodzaj żeński, męski i nijaki, w języku tuyucarodzajów rodzajów jest aż 140. Językiem tuyuca mówi mniej niż 1000 osób.
  • Językiem arczyńskim posługują się mieszkańcy wioski Archib znajdującej się na wybrzeżu Morza Kaspijskiego w Rosji. Szacuje się, że posługuje nim zaledwie ok. 1000 osób, ale tylko i wyłącznie w formie mówionej, w ogóle nie posiada on bowiem formy pisanej. Stosowany jest głównie w sytuacjach nieformalnych – przede wszystkim porozumiewają się w nim członkowie rodzin i znajomi.
  • Na wyspie o nazwie Sentinel Północny  na terenie Indii żyje plemię uważane za jedno z ostatnich, któremu udało się uniknąć kontaktu z białym człowiekiem – to lud Sentinel, któremu udało się tak długo obronić dzięki unikalnej polityce witania wszystkich gości strzałami z łuków. Posiadają oni własny język – język sentinelski, który prawdopodobnie jest podobny do innych języków andamańskich – w grupie tej wszystkie rzeczowniki bazują na częściach ciała. Jednak poza tym nie wiemy o nim praktycznie nic – jest on tym samym chyba najbardziej tajemniczym językiem świata.
  • Język yupik to język eskimoski, używany zarówno na Alasce jak i na Syberii. Do jego zapisu używa się alfabetu łacińskiego. W zakresie tego języka mamy do czynienia z pięcioma głównymi odmianami, a jego poszczególni użytkownicy nie zawsze się rozumieją. Należy do grupy języków polisyntetycznych. Pojedyncze słowa w tym języku mogą zawierać w sobie bardzo wiele treści. Przykładowo, wyraz ‘tuntussuqatarniksaitengqiggtuq” oznacza „nie powiedział nam znów, że idzie polować na renifery” 🙂
  • Silbo gomero zwany także silbo (hiszp. silbar znaczy „gwizdać”) to  język gwizdów używany przez mieszkańców wyspy Gomera (Wyspy Kanaryjskie). Język ten powstał, aby ułatwić komunikację na długich dystansach, w górskich dolinach. Krzyk mógłby być niezrozumiały, echo kompletnie by go zaburzyło, podczas gdy gwizd niesie się idealnie. Spółgłoski i samogłoski w tym języku rozróżniane są na podstawie rosnącej lub opadającej częstotliwości, tym samym można w nim tworzyć pełne słowa i zdania.
  • Xhosa (lub Khosa) to jeden z ważniejszych języków z rodziny bantu. Językiem tym posługuje się południowoafrykański lud Xhosa, a liczbę użytkowników szacuje się na około 5,6 miliona osób. Zalicza się go do języków mlaskowych, a więc takich języków, których cechą charakterystyczną jest występowanie tzw. mlasków, mających status fonemów.
  • W brazylijskiej części dżungli amazońskiej żyją Indianie zwący się Pirahã, co oznacza „prości”. Język pirahã jest jedynym żywym językiem z rodziny mura. Mimo częstych kontaktów z kulturą zachodnią i językiem portugalskim większość członków plemienia pozostaje jednojęzyczna. Ludzie ci nie chcą uczyć się obcych języków (zwanych przez nich xapagáiso – zakrzywiony) w obawie przed utratą własnej tożsamości.
  • Język pitjantjatjara to język używany wśród Aborygenów z ludu Anangu, zamieszkujących środkową Australię. Jego cechą charakterystyczną jest to, że posiada tylko trzy samogłoski – a, i oraz u. Zapis dokonywany jest alfabetem łacińskim. Najdłuższe słowo w tym języku to nazwa wzgórza w południowej Australii – „Mamungkukumpurangkuntjunya”, co oznacza dosłownie „tam, gdzie sika diabeł” 🙂
  • Język !Xóõ używany w Botswanie słynie z ogromnej liczby fonemów. Używa się w nim 87 spółgłosek (w tym 20 mlaśnięć/klików), 20 samogłosek i 2 tony. Jest językiem khoisan z podrodziny tuu i porozumiewa się nim około 3 tysięcy osób zamieszkujących okolice Botswany i Namibii. Naukowcy twierdzą, że !Xóõ może być jednym z najstarszych języków świata – podobnym, dziesiątki tysięcy lat temu mieli się porozumiewać nasi wspólni przodkowie w Afryce .

Źródło: http://www.geekweek.pl/galerie/4220/najdziwniejsze-jezyki-swiata http://www.sekretypoliglotow.pl/25-ciekawych-faktow-na-temat-jezykow http://www.zafascynowanazyciem.pl/kultura-i-jezyki-najdziwniejsze-jezyki-swiata-czesc-2/ http://jeznach.neon24.pl/post/133341,ktory-najtrudniejszy-cz-ii

Posted on

Sprawozdanie z działalności Komisji Odpowiedzialności Zawodowej Tłumaczy Przysięgłych za rok 2016

Jak co roku, działająca w Ministerstwie Sprawiedliwości Komisja Odpowiedzialności Zawodowej Tłumaczy Przysięgłych opublikowała dokument podsumowujący jej roczną działalność. W Sprawozdaniu z Działalności KOZ Tłumaczy Przysięgłych można zapoznać się z liczbą oraz rodzajami spraw rozpatrywanych przez Komisję w roku 2016.

Pełny raport z działalność KOZ Tłumaczy Przysięgłych można obejrzeć na stronach Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich pod tym linkiem.

Komisja Odpowiedzialności Zawodowej Tłumaczy Przysięgłych została powołana 1 września 2005 r, a jej rolą jest prowadzenie postępowań dyscyplinarnych dotyczących tłumaczy przysięgłych. Postępowania takie mogą być wszczęte na wniosek Ministra Sprawiedliwości lub wojewody. W skład Komisji wchodzi pięciu prawników oraz czterech tłumaczy przysięgłych.

Z opublikowanego Sprawozdania wynika, że w roku 2016 Komisja przeprowadziła łącznie 57 postępowań dyscyplinarnych, w odpowiedzi na 20 wniosków, które wpłynęły od Ministra Sprawiedliwości oraz 37 wniosków otrzymanych od wojewodów.

W 44 przypadkach potwierdzono naruszenie przez tłumaczy przysięgłych art. 14 pkt. 1 Ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego, czyli wykonywanie obowiązków tłumacza z niezachowaniem szczególnej staranności i bezstronności.

Sprawozdanie prezentuje wyniki postępowań dyscyplinarnych z roku 2016 w różnych ujęciach, w tym również na wykresach. Sprawozdanie jest dokumentem udostępnianym do publicznej wiadomości, przy czym jest ono sporządzane w sposób ogólny, bez podawania szczegółowych danych osobowych tłumaczy.

Podobne artykuły:

Jak zostać tłumaczem przysięgłym

Platforma szkoleń dla tłumaczy literackich PETRA E-Network

 

Posted on

Czym jest język migowy?

 

 

Język migowy to system znaków umownych wykonywanych przy użyciu gestów i mimiki, służący do porozumiewania się bez użycia narządu słuchu. Język migowy używany jest głównie przez osoby, u których doszło do uszkodzenia słuchu w stopniu znacznie utrudniającym albo wręcz całkowicie uniemożliwiającym odbiór mowy wyłącznie drogą słuchową.

Wbrew utartym opiniom, język migowy nie jest językiem uniwersalnym. Nie ma jednego ogólnoświatowego języka migowego, lecz istnieje wiele jego odmian o zasięgu terytorialnym, nie zawsze pokrywającym się z granicami obszarów etnicznych i języków fonicznych. Przykładowo angielski język migany używany na terenie Wielkiej Brytanii jest zupełnie inny od amerykańskiego języka migowego, którego zasięg obejmuje Stany Zjednoczone, ale również Meksyk, gdzie językiem urzędowym jest język hiszpański. W krajach, w których obowiązuje więcej niż jeden język urzędowy (np. w Szwajcarii czy Belgii), występuje też odpowiednia większa liczba języków migowych. Liczba języków migowych na całym świecie jest trudna do oszacowania.

Społeczności Głuche stanowią na całym świecie grupę liczącą około 70 milionów osób. Głuchych od urodzenia, to jest rodzimych użytkowników języka migowego nazywa się Głuchymi, rozpoczynając to słowo wielką literą. Jest to praktykowane w wielu językach. Pomysł takiej regulacji dotyczącej zapisu tego terminu wysunęła niesłysząca Lucyna Długołęcka.

Wspólną cechą wszystkich języków migowych na świecie jest wykorzystywanie w przekazie kanału gestowo-wzrokowego, a nie – jak dzieje się to w przypadku języków mówionych – kanału głosowo-słuchowego.

Język migowy w Polsce

W Polsce funkcjonują równolegle dwa języki migowe – Polski Język Migowy (PJM) oraz tzw. System Językowo-Migowy (SJM).

Polski Język Migowy (PJM) jest naturalnym językiem osób niesłyszących, o odrębnej od języka polskiego strukturze gramatycznej. PJM jest w Polsce pierwszym językiem dzieci, których obydwoje rodzice są niesłyszący. Polski Język Migowy jest blisko powiązany z francuskim językiem migowym, poprzez wykorzystanie jednoręcznego alfabetu manualnego starofrancuskiego języka migowego.

PJM jest językiem wizualno- przestrzennym. Oznacza to, że przy przedstawieniu rzeczywistości dużą rolę odgrywają w nim różne formy przestrzenne, takie jak położenie tułowia, odchylenie głowy, mimika, spojrzenie, a przede wszystkim ruch (kierunek ruchu, zakres, tempo, intensywność, itp.).

Polski język migowy jest językiem żywym, stale się rozwija i wzbogaca, również o elementy zapożyczane z języka polskiego (np. znaki daktylograficzne) oraz znaki z innych języków migowych. Język ten w różnych zakątkach Polski jest różnorodny. Podobnie jak w przypadku języka mówionego, w języku Głuchych pochodzących z różnych regionów kraju mogą występować pewne różnice, które dotyczą przede wszystkim słownika.

W Polsce językiem tym posługuje się od 40 do 50 tysięcy osób, dla których jest on pierwszym, ojczystym językiem.

W odróżnieniu do wielu innych języków migowych na świecie, PJM nigdy nie został oficjalnie uznany za pełnoprawny język polskiej społeczności Głuchych.

System Językowo-Migowy (SJM) jest subkodem stworzonym przez osoby słyszące, w celu ułatwienia porozumiewania się z osobami głuchymi lub niedosłyszącymi. Język ten nie jest językiem naturalnym, lecz tworem sztucznym, opartym na połączeniu elementów języka polskiego i Polskiego Języka Migowego. Nie można go sobie przyswoić w naturalny sposób, tak jak na przykład PJM jest przyswajany przez dzieci od swoich niesłyszących rodziców. System Językowo-Migowy jest oparty na gramatyce języka polskiego. Osoby posługujące się nim budują zdania zgodnie z szykiem gramatycznym języka polskiego, dodając do tego znaki języka migowego.

System Językowo-Migowy jest powszechnie wykorzystywany w programach telewizyjnych. Systemu tego uczą się też na kursach osoby słyszące mające w zamyśle porozumiewać się z głuchymi, między innymi urzędnicy i tłumacze przysięgli języka migowego.

I jeszcze o różnicy między PJM i SJM…

Nauka języka migowego dla osób słyszących

Język migowy jest klasyfikowany jako jeden z trudniejszych języków do nauczenia się o stopniu trudności porównywalnym z takimi językami jak chiński czy arabski . Trudność przy jego nauce sprawia przede wszystkim odmienność kanałów komunikacyjnych, jakie są w nim wykorzystywane – mamy tu bowiem do czynienia z językiem wizualnym.

Kursy języka migowe organizowane są między innymi w Instytucie Polskiego Języka Migowego przy Uniwersytecie Warszawskim, czy na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu.

W Polsce brakuje jednak ciągle instytucji, które zajmowałyby się gruntownym kształceniem nauczycieli języka migowego, przez co metodyka jego nauczania jest ciągle niedostatecznie rozwinięta.

Brytyjski język migowy

Podstawowe zwroty w angielskim języku migowym:

 

 

Amerykański język migowy

Alfabet w amerykańskim języku migowym:

 

Japoński język migowy

Podstawowe zwroty w japońskim języku migowym:

 

 

Rosyjski język migowy

Alfabet i podstawowe zwroty rosyjskiego języka migowego:

https://www.youtube.com/watch?v=OZjiYcpD-5w

 

Niemiecki język migowy

Alfabet w niemieckim języku migowym:

 

Czeski język migowy

Podstawowe zwroty w czeskim języku migowym:

 

Francuski język migowy

Alfabet we francuskim języku migowym:

 

 

Literatura:

 

Szczepankowski B. (1994): Podstawy języka migowego. WsiP: Warszawa.

Tomaszewski, P., Rosik, P. (2003): „Czy Polski Język Migowy jest prawdziwym językiem?”. [W:] SKKN.

Posted on

Tłumaczenia poświadczone z języka obcego na obcy

 

Sposób przygotowywania tłumaczeń poświadczonych precyzuje Ustawa o zawodzie tłumacza przysięgłego z dnia 25 listopada 2004 roku   http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20042732702.    Rodzaje czynności, jakie może wykonywać tłumacz przysięgły zostały określone w art. 13 tej ustawy. Zgodnie z nimi, tłumacz przysięgły ma prawo do sporządzania i poświadczania tłumaczeń z języka obcego na język polski oraz z języka polskiego na język obcy. W obecnym stanie prawnym tłumacz przysięgły, mający uprawnienia do dokonywania tłumaczeń w zakresie dwóch (lub większej liczby) języków obcych, nie ma natomiast prawa wykonywania bezpośredniego tłumaczenia poświadczonego między tymi językami. W obowiązującej ustawie nie ma bowiem o tym mowy. Zadaniem tłumacza przysięgłego w takich przypadkach jest zatem najpierw przetłumaczenie dokumentu z określonego języka obcego na język polski, a dopiero następnie przetłumaczenie go z języka polskiego na kolejny język obcy.

Wynikający z takiego stanu prawnego sposób przygotowywania tłumaczeń przysięgłych z języka obcego na obcy spotyka się często z niezrozumieniem ze strony klientów. Dodatkowo mylący może być fakt, iż jeszcze do niedawna obowiązywały przepisy pozwalające tłumaczom przysięgłym z uprawnieniami do dwóch lub więcej języków na wykonywanie bezpośrednich tłumaczeń między nimi. Było tak na mocy Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 8 czerwca 1987 r. w sprawie biegłych sądowych i tłumaczy przysięgłych, które pozwalało na tłumaczenie z języka obcego na inny język obcy w zakresie ustanowienia.

Jak zatem wygląda to obecnie w praktyce? Przyjmijmy, że klient przynosi do tłumaczenia dokument w języku angielskim, żądając jego przetłumaczenia na język niemiecki. Tłumacz wykonuje zatem najpierw tłumaczenie poświadczone z języka angielskiego na polski, a następnie z języka polskiego na niemiecki. Powstają zatem dwa odrębne dokumenty  – dwa tłumaczenia zapisane każde osobno pod innym numerem w repertorium. Oczywiście, należność za takie zlecenie również naliczana jest dwukrotnie.

Posted on

Teksty prawne a teksty prawnicze

Nikogo nie trzeba przekonywać jak ogromne znaczenie ma właściwe tłumaczenie tekstów o charakterze prawnym.  Nierzadko od poprawnego tłumaczenia zależeć mogą losy ważnego kontraktu lub istotnych decyzji życiowych.  Pisząc o tłumaczeniach z dziedziny prawa, warto zahaczyć o temat często nie do końca rozumiany, to jest o różnicę między tekstami prawnymi a prawniczymi oraz językiem prawnym i prawniczym. Choć na pozór wydaje się, że pojęcia te są tożsame, w istocie różnica między nimi jest znacząca.

Język prawny a język prawniczy

Dokumenty prawne pisane są językiem prawnym, zaś prawnicze językiem prawniczym. Językiem prawnym jest język, jakim napisane są akty prawne i dokumenty tworzone przez organy ustawodawcze, zaś z językiem prawniczym mamy do czynienia przy języku, jakim posługują się osoby stosujące i interpretujące prawo, czyli prawnicy. Przykładami tekstów prawnych mogą być zatem ustawy, rozporządzenia, dekrety, ale również konstytucje czy umowy międzynarodowe. Język prawny cechuje się sformalizowanym i ściśle uporządkowanym słownictwem, co ma ułatwić w miarę jednolitą jego interpretację przez osoby zajmujące się danymi tekstami. Wśród  przykładów tekstów prawniczych znajdują się natomiast różnego rodzaju artykuły naukowe o tematyce prawniczej, analizy prawnicze, teksty w podręcznikach, ale także wszelkie inne dokumenty, które nie są tekstami prawnymi. Często właśnie takie teksty są przedkładane do tłumaczenia. Mogę to być różnego rodzaju umowy, pełnomocnictwa, dokumenty dotyczące spółek i różnego rodzaju akty notarialne. W przypadku tekstów prawniczych również mamy do czynienia ze specyficznym, fachowym językiem, którym rządzą z góry ustalone reguły oraz specyficzna składnia.

Jak rzetelnie tłumaczyć teksty prawne i prawnicze

Zawód tłumacza przysięgłego pociąga za sobą konieczność gruntownego poznania zagadnień prawa. Zgodnie z obowiązującą Ustawą o zawodzie tłumacza przysięgłego, obecnie uzyskanie tytułu tłumacza przysięgłego wiąże się z koniecznością zdania egzaminu ustnego i pisemnego z języka obcego. Egzamin bazuje w dużej mierze na tekstach z dziedziny prawa, dzięki czemu kandydaci na tłumaczy przysięgłych już na etapie przygotowań do przystąpienia do egzaminu są zobowiązani do przestudiowania dużej części zagadnień dotyczących różnych gałęzi prawa. Nie oznacza to bynajmniej w każdym przypadku uzyskania wiedzy na poziomie osoby po ukończeniu studiów prawniczych. Tym bardziej wiedzy tej nie można oczekiwać wprost po osobach, które tytuł tłumacza przysięgłego uzyskały na zasadzie mianowania, jeszcze przed wejściem w życie obowiązujących przepisów w zakresie powoływania nowych tłumaczy przysięgłych.

Niezależnie zatem od daty i formy nabycia uprawnień tłumacza przysięgłego warto wziąć po uwagę następujące uwagi dotyczące tego, w jaki sposób możemy zapewnić, aby tłumaczenie prawne czy prawnicze zostało wykonane w sposób rzetelny.

Po pierwsze czas

Tłumaczenia tekstów prawnych i prawniczych nie są zajęciem dla każdego. Wymagają nie tylko doskonałej znajomości języka dokumentu i języka, na który go tłumaczymy, ale również zagadnień prawnych, których dotyczy tekst. Zwłaszcza na początku naszej pracy jako tłumacz, przy tekstach z dziedziny prawa, przy tego rodzaju tłumaczeniach warto zarezerwować sobie znacznie więcej czasu, aniżeli na tłumaczenia tekstów o charakterze ogólnym. Tylko wówczas będziemy w stanie wygospodarować czas na wyjaśnienie wszelkich budzących wątpliwości terminów, sprawdzenie ich w słownikach i glosariuszach oraz tekstach oryginalnych.

Słowniki i teksty paralelne

Zaopatrzenie się w dobre i sprawdzone słowniki tematyczne wydaje się być pierwszą rzeczą, od jakiej powinien zacząć tłumacz,  a właściwie kandydat na tłumacza. Należy mieć jednak świadomość, że spora część dostępnych na rynku słowników może zawierać błędy. Bezwzględnie należy zachować zatem zasadę ograniczonego zaufania, zwłaszcza do słowników dwujęzycznych. O wiele bardziej owocne jest zawsze osobiste zapoznanie z opracowaniami danego tematu w języku źródłowym i docelowym.

Budując naszą wiedzę na temat prawa, warto uczyć się poprzez czytanie tekstów paralelnych w języku źródłowym i docelowym. Pozwoli to na poznanie terminologii stosowanej przy konkretnych aktach prawnych, czy dokumentach prawniczych. Podstawą jest tu zatem zaznajomienie się z podstawami prawa polskiego oraz z zarysem systemów prawnych kraju, na język którego tłumaczenia wykonujemy.  Przydatne może okazać się na przykład porównywanie oryginalnych tekstów ustaw, ze szczególnym zwróceniem uwagi na definicje stosowanych pojęć czy charakterystyczne zwroty.

Na własne potrzeby warto tworzyć sobie bazy tekstów paralelnych, z których można się uczyć, bądź z których można korzystać przy wykonywaniu konkretnych tłumaczeń.

Podobny cel może spełniać dostępny na rynku Zbiór dokumentów polskich dla tłumaczy przysięgłych, czy odpowiedniki tej publikacji w odniesieniu do innych języków. Niestety na chwilę obecną gotowe publikacje ze zbiorami dokumentów są dostępne jedynie w najbardziej popularnych językach takich jak angielski, niemiecki, francuski czy rosyjski. Zbiory takie obejmują podstawowe i autentyczne dokumenty i pisma, z którymi tłumacz przysięgły ma do czynienia w swojej pracy. Zbiór dokumentów polskich dla tłumaczy przysięgłych, autorstwa Zofii Krzysztoforskiej-Weisswasser zawiera na przykład nie tylko dokumenty z zakresu prawa handlowego i gospodarczego, ale również liczne przykłady pism i dokumentów z dziedziny prawa cywilnego, karnego, administracyjnego czy dokumentów z zakresu ubezpieczeń, opinii biegłych, zaświadczeń lekarskich, świadectw szkolnych i dyplomów.

Własne słowniki i glosariusze

Na podstawie tłumaczonych dokumentów oraz wszelkich tekstów pomocniczych, z którymi mamy styczność przy okazji realizacji tłumaczeń prawniczych, warto budować własne glosariusze. Jest to szczególnie istotne przy tzw. „małych językach”, w przypadku których słowniki terminologii prawnej nie zostały opracowane lub istniejące na rynku pozycje pozostawiają wiele do życzenia. Warto zwrócić uwagę, aby oprócz wyjaśnienia danego terminu odnotowywać również źródło tłumaczenia danego zwrotu.

Budowanie glosariuszy, zarówno w ramach stosowanych narzędzi CAT, jak również w innej formie, może okazać się jedyną drogą do zbudowania bazy słownictwa, z której będziemy mogli w przyszłości korzystać. Argumentem przemawiającym za stosowaniem tej metody jest również fakt, że słownictwo prawnicze rozwija się szybciej aniżeli wydawane słowniki i fachowa literatura dla tłumaczy.

Szkolenia i kursy

Uczestnictwo w kursach i szkoleniach dla tłumaczy, oprócz realnej korzyści w postaci zdobytej wiedzy, procentuje również nawiązaniem kontaktów z innymi tłumaczami i możliwością wzajemnego dzielenia się doświadczeniami i wątpliwościami. Szkoda, że specjalistyczne szkolenia z zakresu tłumaczeń prawniczych są dostępne wyłącznie dla najbardziej popularnych języków.

Zachowanie czujności

Nawet najbardziej doświadczony tłumacz wykonujący tłumaczenia prawne i prawnicze powinien być czujny na ewentualne pułapki znajdujące się w tekście. W praktyce tłumacza przysięgłego częstokroć możemy spotkać się z sytuacją, że z pozoru oczywiste stwierdzenia mają w rzeczywistości zupełnie inne znaczenie. Szczególność czujność należy zwrócić na ewentualne skróty myślowe i wszelkie elementy dokumentu budzące nasze wątpliwości.

Pokora

Z kwestią czujności wiąże się również zachowanie pokory, tak istotnej również w zawodzie tłumacza przysięgłego. Zrozumienie własnych braków  i dopuszczenie do myśli możliwości pomyłki pozwoli nam na uniknięcie ewentualnych błędów, a nam i naszym klientom nieprzyjemnych konsekwencji nierzetelnie wykonanego tłumaczenia.